Je eerste Bond-film, hoe pak je dat aan?

Je hebt nog nooit een Bond-film gezien, maar wil er toch eens aan beginnen. Of je bent zelf fan, maar je wil graag iemand introduceren in de wonderlijke wereld van James Bond. Met 25 officiële films en twee onofficiële kan het een hele uitdaging lijken om aan de reeks te beginnen. Hoe doe je dat dan het beste? Welke films bekijk je als eerste? Ik zet vijf mogelijkheden op een rijtje.

Het fijne aan de Bond-reeks is dat de meeste films afzonderlijk van elkaar bekeken kunnen worden. Van Dr. No (1962) tot Die Another Day (2002) bestaat er niet iets als een belangrijke continuïteit. Er zijn elementen van voorgaande films die telkens terugkomen. Blofeld en SPECTRE, Felix Leiter, het MI6-team… Maar het is niet erg als je die referenties niet helemaal snapt. Het verhaal is in elke film goed volgbaar. Daardoor ontstaan er verschillende manieren om te beginnen met Bond. En zelfs in de Daniel Craig-films, die wél op elkaar volgen, valt er wat te schuiven. Naargelang je interesses kan je een aantal films uitkiezen om mee te beginnen. Hieronder volgen een aantal opties.

1: Gewoon chronologisch

Begin met: Dr. No, From Russia with Love, Goldfinger, Thunderball…

Je hoeft dus niet chronologisch te beginnen aan Bond, maar het is wel de meest voor de hand liggende optie. Beginnen doe je bij Dr. No uit 1962, en zo volg je de officiële reeks van 25 films met From Russia with Love (1963), Goldfinger (1964), enzovoort. Als je interesse hebt om te weten hoe de Bond-reeks geëvolueerd is, dan is chronologisch kijken de beste manier. Zo merk je het verloop van serieuze films naar wat meer humor en dan terug naar serieus beter op. Je snapt de keuzes van Connery en Moore om af te zwaaien. De evolutie van de kwaadaardige organisatie SPECTRE in de eerdere films is op die manier goed te volgen. Referenties naar de gebeurtenissen in On Her Majesty’s Secret Service (1969) zijn duidelijk.

Een opmerking daarbij: het lijkt me wel handig om de twee onofficiële Bond-films, Casino Royale (1967) en Never Say Never Again (1983) pas achteraf te bekijken. De ene is een parodie en de andere een remake van Thunderball (1965), en dat kan raar aanvoelen tussen de andere films in. Als je een jongere kijker bent, dan kan het gebeuren dat je sowieso afhaakt. Het lage budget van Dr. No valt dan meer op. From Russia with Love en Thunderball voelen traag naar moderne maatstaven. Als je je ergert aan gedateerde special effects, dan is het een slecht idee om met het begin te beginnen. Gelukkig is dat niet nodig.

2: De Craig-saga

Begin met: Casino Royale, Quantum Of Solace, Skyfall, Spectre en No Time to Die

Geen zin in oude films maar wel in Bond? Begin dan met de films met Daniel Craig. Die films zijn een reboot. Craigs eerste film, Casino Royale (2006), voelt aan als een ideaal startpunt. James Bond krijgt zijn 00-status, en gaandeweg worden de klassieke elementen uit de oudere films geïntroduceerd. Van ‘shaken not stirred’ over de Aston Martin DB5 tot Q en Miss Moneypenny: ze krijgen een nieuwe oorsprong in de vijf films. Het Craig-verhaal wordt ook duidelijk neergelegd in No Time to Die (2021), dus het is een fijn compact begin van de Bond-reeks. Deze methode zie ik vaak terugkeren bij YouTubers die hun reacties filmen: ze beginnen vaak bij Daniel Craig.

Na de Craig-films heb je wel nog maar één stijl van Bond-films gezien. De verhalen zijn persoonlijk, de emoties worden niet geschuwd. Dit is anders in een groot deel van de andere films. Dat zijn meer op zichzelf staande avonturen. Als jongere ben je misschien de verweven universums van Marvel of DC gewoon, maar laat je niet afschrikken om na de modernere Craig-films een film met Sean Connery of Roger Moore te bekijken. Het zal even aanpassen zijn om een andere stijl te zien, maar die natuurlijke schommelingen in toon zijn eigen aan de Bond-reeks.

3: Het beste van iedere acteur

Begin met: Goldfinger, On Her Majesty’s Secret Service, The Spy Who Loved Me, Licence to Kill, GoldenEye en Skyfall

Als je nog geen enkele Bond-film hebt gezien, weet je meestal al wel dat er verschillende acteurs zijn die James Bond speelden. In totaal zijn het er zes in de officiële reeks. Als je een snel idee wil van de verschillende stijlen, en hoe elke acteur Bond vertolkte, dan is het lijstje hierboven een goed begin. Van daaruit kan je dan een acteur en een stijl kiezen die je boeit, en verder de rest van de films ontdekken. Dit rijtje films neemt je mee van uiterst iconisch met Sean Connery in Goldfinger naar George Lazenby’s enige film. Van de humor van Roger Moore in The Spy Who Loved Me (1977) naar Timothy Daltons hardere Bond in Licence to Kill (1989). Van een joviale Pierce Brosnan in GoldenEye (1995) naar het middelpunt van Daniel Craigs verhaal met Skyfall (2012).

Misschien wil je als echte Bond-fan reageren: “Voor Connery of Moore had je beter die film genomen!”. Iedereen heeft natuurlijk eigen voorkeuren, maar ik denk dat dit rijtje de meest exemplarische films zijn voor elke acteur. Niet noodzakelijk de beste film, maar wel eentje waarbij duidelijk hun versie van Bond naar boven komt. Daarom dus ook de voorkeur voor Licence to Kill in plaats van The Living Daylights (1987), of Skyfall boven Casino Royale: objectief gezien zijn dit allicht de meest duidelijke films om een bepaald type Bond te leren kennen, op het moment dat ze op hun hoogtepunt zijn.

4: Actie met popcorn

Begin met: Goldfinger, You Only Live Twice, The Spy Who Loved Me, Octopussy, GoldenEye en Tomorrow Never Dies

Soms wil je gewoon even onderuit zakken om een lichte actiefilm te bekijken. Weinig gezeur aan je hoofd, verstand op nul, popcorn erbij, genieten. Ook dat kan met Bond. Als opstap naar de rest van de reeks is het rijtje films hierboven voor een deel gelijk aan de vorige categorie. Je hebt dus nog altijd een aantal Bond-films die veelal erg goed worden bevonden, maar dat wordt aangevuld met een aantal lichtere films. Als je je niet per definitie wil verdiepen in Bond, maar gewoon eens wil zien wat dat nu voor een reeks is als ontspannend vertier, dan is dit een goed lijstje. Van de grote sets en bestorming van de basis van de schurk in You Only Live Twice (1965) over Roger Moore in z’n fraaiste safari-outfit in Octopussy (1983) naar keihard knallen met Pierce Brosnan in Tomorrow Never Dies (1997). Lichtvoetig entertainment dat ook typisch Bond is.

5: Voor de filmliefhebber

Begin met: From Russia with Love, On Her Majesty’s Secret Service, Licence To Kill, Casino Royale en Skyfall

Ja, ik heb deze films allemaal al eens genoemd. En met reden: dit is vermoedelijk het beste wat Bond te bieden heeft vanuit filmtechnisch en dramatisch perspectief. Het is een rijtje atypische Bondfilms. Een boeiende spionagethriller uit de Koude Oorlog. Het ijzersterke regiedebuut van Peter Hunt met een wervelende Diana Rigg. Een harde wraakfilm uit de jaren 80. Een Bond die letterlijk en figuurlijk wordt uitgekleed tot enkel het meest essentiële overblijft. En een film met meesterlijke cinematografie van Roger Deakins en een Oscar-waardige Judi Dench. Dit is Bond als pure cinema. Met dit rijtje komt James Bond het dichtste bij de kunstvorm die film is. Het talent, voor en achter de schermen, is zichtbaar. Het is de tegenpool van de vorige categorie. Als filmliefhebber kom je hier aan je trekken. Te bekijken op het grootste scherm dat je kunt vinden.

Je merkt het: 60 jaar en 27 films later is James Bond heel divers. De reeks kent een rijke en boeiende geschiedenis, en de films bieden voor elk wat wils. Waar je ook begint met je reis langs de films met onze favoriete geheim agent in de hoofdrol, voel je niet bevreesd om eraan te beginnen. Een avontuur met schitterende locaties, boeiende actie, puike acteerprestaties, een intrigerende lifestyle en spannende avonturen wachten op je.