Gosse DrentDe 007-franchise staat mede bekend om de luxe levensstijl die James Bond uitstraalt: exotische locaties, snelle auto’s en dure merken. Die luxe stijl is niet iets wat enkel in de films voorkomt, ook in de boeken gebruikt Flemings Bond veel kwaliteitsmerken. In dit eerste deel neem ik de verzorgingsproducten uit de boeken van Ian Fleming onder de loep.
Veel informatie uit dit artikel komt van Literary007, James Bond Lifestyle en The James Bond Dossier. Wil je deel 2 eerst lezen? Dat kan hier.
Er is waarschijnlijk meer misinformatie over dit onderwerp dan over enig ander aspect van Flemings Bond en zijn wereld. De bedenker van agent 007 noemt verschillende producten in zijn boeken, maar weinig daarvan wordt daadwerkelijk door Bond gebruikt. In dit artikel probeer ik de zaken recht te zetten en wat orde te scheppen in de chaos.
Floris London
Deze parfumeur werd in 1730 opgericht aan Jermyn Street door Juan Famenias Floris en is nog steeds in handen van zijn nazaten, de familie Bodenham. Fleming noemt Floris drie keer in zijn boeken. De eerste keer is in Moonraker (1955), wanneer het Bond opvalt dat er Floris-producten aanwezig zijn in de slaapkamers en badkamers van de Londense herensociëteit Blades. Bond is daar op uitnodiging van M, die al lang een gewaardeerd lid is van Blades. 007 krijgt de taak om multimiljonair en oorlogsheld Hugo Drax in de gaten te houden, en dat vormt het begin van het verhaal in het boek. Blades heeft zogenaamd een lange historie, dus het is niet gek dat daar producten van Floris Londen worden gebruikt.
De tweede keer dat Floris genoemd wordt, is in Diamonds Are Forever (1956). Tijdens de vlucht van Los Angeles naar New York beseft James dat het serieus begint te worden met Tiffany Case. Hij begint zelfs plannen te maken samen met haar in zijn appartement in Londen te gaan wonen (al moet ze eerst nog in de logeerkamer slapen waarschijnlijk) en bedenkt een aantal voorbereidingen die nodig zullen zijn:
Hij zou een telegram naar May moeten sturen om alles in orde te krijgen. Eens kijken – bloemen, badolie van Floris, de lakens luchten…
Floris wordt nog een laatste keer genoemd in Dr. No (1958) waar Bond Floris Limes bath essence for men vindt in de badkamer van de kliniek van No waarin hij en Honeychile Rider gevangen zitten:
Er was van alles in de badkamer – Floris Lime bath essence voor mannen en Guerlain-badblokjes voor vrouwen.
Er is een mythe dat Bond de geur No. 89 van Floris gebruikt, waarschijnlijk is die foutieve bewering onstaan omdat dit de favoriete eau de toilette van Ian Fleming was. In From Russia, with Love (1957) wordt echter duidelijk dat dit onwaarschijnlijk is. Daarin vertelt Bond aan Tatiana dat Engelse mannen geen luchtje gebruiken “omdat we ons wassen”. De geur van No. 89 is behoorlijk sterk, waardoor Bond vrij gemakkelijk door een vijand kan worden geïdentificeerd.
Geo. F. Trumper
Het Britse merk Geo. F. Trumper werd opgericht in Londen in 1875, toen George Francis William Trumper zijn eerste herenkapsalon opende aan 9 Curzon Street, in de elegante wijk Mayfair. Geo. F. Trumper is niet alleen een kapsalon, maar produceert ook een breed assortiment haarverzorgingsproducten, shampoos, scheerzepen, aftershave-lotions, colognes en andere sanitaire benodigdheden. Het is een winkel waar Ian Fleming graag kwam toen hij nog leefde.
Soms wordt beweerd dat Bond een eau de toilette met de geur Eucris gebruikt, maar volgens Literary007 dit is onmogelijk. In de jaren 1950 en 1960 was het enige Eucris-product dat Trumpers produceerde een olieachtige haarlotion (gelanceerd in 1912). Dat was waarschijnlijk ook het product in Marc-Ange Draco’s gastenbadkamer in On Her Majesty’s Secret Service (1969).
Pas in de late 20e eeuw werd het luchtje met de geur Eucris ontwikkeld door Trumpers. Deze nieuwe variant van Eucris heeft echter veel sterkere tonen van zwarte bessen en eikenmos dan de haarolie die in de jaren 50 werd gebruikt.
Bond vond het tijd om zijn zelfstandigheid te tonen. Hij zei resoluut: “Un moment, je vous en prie,” en ging naar de badkamer om zich op te frissen – geamuseerd merkte hij op dat de zeep een meest Engelse zeep was, Pears Transparent, en dat er een fles Eucris van Mr. Trumper stond naast de zeer mannelijke borstel en kam van Kent. Marc-Ange zorgde er inderdaad voor dat zijn Engelse gast zich thuis voelde!
In de film Skyfall (2012) scheert Daniel Craigs James Bond zich met Eucris-scheerzeep, wat in een zwarte houten kom zit. Daarover meer in deel 2.
Pinaud Élixir Shampoo
Edouard Pinaud richtte zijn parfumbedrijf in 1830 op in Frankrijk. Het merk werd ongelooflijk succesvol en verspreidde zich over de hele wereld. Op een gegeven moment stond het zelfs in de top vijf van bedrijven in de persoonlijke verzorgingsindustrie. Pinaud bestaat nog steeds en is erg populair in Amerika, waar hun Clubman-lijn goed verkoopt.
Pinaud Élixir Shampoo, de “prins onder de shampoos” zoals Fleming schrijft, wordt door Bond gebruikt aan het begin van On Her Majesty’s Secret Service. Het was een populair haarproduct dat kinine bevatte, maar niet echt effectief was in het vervullen van de claim op de fles die op de fles stond: het voorkomen van haaruitval. Literary007 heeft wel een theorie waarom dit product voorkomt in de romans: “Fleming kwam dit product waarschijnlijk tegen tijdens een van zijn reizen door Frankrijk, een land waar hij graag kwam, hoewel hij in Engeland waarschijnlijk Trumpers shampoo gebruikte.”
Gillette
Later in On Her Majesty’s Secret Service gaat Bond de strijd aan met Ernst Stavro Blofeld. Zonder wapens of gadgets reist hij naar Piz Gloria in de Alpen en doet hij zich voor als een expert op het gebied van heraldiek. Wanneer Bond het tijd vindt om te ontsnappen, moet hij wat wapens improviseren om weg te komen. Na een inventarisatie van zijn bezittingen besluit hij zijn Rolex Oyster Perpetual en zijn Gillette-scheermes te gebruiken als boksbeugel.
Hij had enkel zijn handen en voeten, zijn Gillette scheermes en een polshorloge, een zware Rolex Oyster Perpetual met rekbaar metalen bandje. Op de juiste manier gebruikt, vormde het een uiterst doelmatige boksbeugel.
Fleming schrijft niet welk type Gillette-scheermes Bond gebruikt, maar in de film Goldfinger (1963) – die in hetzelfde jaar uitkwam als Majesty’s – gebruikt bij een Gillette Slim Handle Adjustable 1-9.
Hoffritz
De volgende keer dat Fleming iets schrijft over scheermessen is in Agent 007 in New York (1963, de titel werd later ingekort), een verhaal dat voor het eerst werd gepubliceerd in de New York Herald Tribune. James Bond overweegt in het verhaal een korte winkelexpeditie, waarin hij onder andere Hoffritz wil bezoeken. Later koopt hij in New York ook een Owens tandenborstel.
Hoffritz op Madison Avenue voor een van hun zware, getande scheermesjes van het Gillette-type, zoveel beter dan Gillettes eigen product.
Ten tijde van The Man with the Golden Gun (1965), schrijft Fleming opnieuw over Hoffritz. Het komt alleen niet helemaal overeen met wat we eerder lezen in Majesty’s als Bond zijn Gillette als boksbeugel gebruikt:
Hij gebruikte altijd een Hoffritz-veiligheidsscheermesje naar het voorbeeld van het ouderwetse Gillette-type met zware tanden. Zijn Amerikaanse vriend Felix Leiter had er ooit een voor hem gekocht in New York om te bewijzen dat ze de beste waren, en Bond was ermee doorgegaan. Het handvat van het scheermes is een geraffineerde schuilplaats voor de kleine spionagehulpmiddelen – codes, microdotontwikkelaars, cyanide en andere pillen. Die ochtend had Bond een minuscule inkeping gemaakt in de schroefbasis van het handvat, in lijn met de Z van de naam van de maker die op de schacht was gegraveerd. De inkeping zat nu een millimeter rechts van de Z.
Aangezien 007 sinds Diamonds Are Forever (1956) geen tijd meer in New York doorbrengt met zijn ex-CIA vriend, betekent dit mogelijk dat de Gillette in On Her Majesty’s Secret Service puur werd gedragen voor zijn dekmantel als Sir Hilary Bray. Of, waarschijnlijker en zoals vaker, is het een inconsistentie van Ian Fleming.
Palmolive Shaving Cream
In From Russia, with Love gebruikt Bond een tube Palmolive-scheerschuim als verhulling voor zijn pistooldemper, die verpakt is in watten. Het is duidelijk dat Bond de tube zelf niet gebruikt en waarschijnlijk was dit product een aankoop van MI6. De kans dat Bond Trumper-scheerzeep gebruikt is groter.
Lentheric
Mocht doctor Julius No je ooit gevangennemen, dan is Lentheric After Shave Lotion is een ander product dat je kunt vinden in zijn gastenverblijf. Lentheric, oorspronkelijk Frans maar later Engels, produceerde een breed assortiment scheerproducten en luchtjes voor mannen. Ook hadden ze producten voor vrouwen, waarvan hun Tweed Cologne erg populair was bij vooral de traditioneel ingestelde vrouw. In 1998 ging het Engelse moederbedrijf Old Bond Street failliet en via een omweg kwam Lentheric onder het Zuid-Afrikaanse Indigo Brands te vallen. Hoewel het merk in dat land nog wel actief is, is het dat in Europa bijna niet meer.
Wil je deel 2 lezen? Dat kan hier.
James Bond Nederland wordt ondersteund door affiliate-opbrengsten. Als je op bepaalde links klikt via onze site, kunnen we daar aan verdienen om JBN te verbeteren.
Corneel Vanfleteren
Reageren