Zijn sommige James Bond-films stoute comedy’s? Of uit de kluiten gewassen humorfilms met een tikje thriller en een vleugje spanning en spionage? Na het zien van de nieuwe Guy Ritchie bekruipt mij dat gevoel toch een beetje. De regisseur van cult-klassiekers als Snatch en Lock, Stock And Two Smoking Barrels, maar ook het frivolere The Man From U.N.C.L.E., laat eigenlijk in al z’n films een aanstekelijke dosis brutale, ietwat volkse Britse humor achter. Maakt dat de nieuwe spy-comedy van Ritchie, Operation Fortune: Ruse De Guerre, dan ook een goede film?
Inmiddels zijn acteurs Jason Statham en Hugh Grant al graag geziene gasten op de filmfeestjes van Ritchie. Het zijn dan ook deze twee acteurs die de film de ruggengraat geven die het verdient. Statham, die eerder al te zien was in Snatch (2000) en het recentere Wrath Of Man (2021), is de typische Britse MI6-agent Orson Fortune. Neem James Bond, met dito goed gevulde portemonnee dat gespendeerd wordt aan dure merken, maar dan wel omhoog geklommen vanuit het armere Blackpool en zeker niet met een schoolcarrière in Cambridge. De politiek incorrecte tongval, waar Ritchie een patent op heeft, is ook nu weer terug. Maar dit soort rollen zijn Statham op het lijf geschreven.
Jason Statham en Hugh Grant stralen
En hij mag dan ook aan de slag om z’n eigen Scooby-gang samen te stellen. Dat gebeurt met iets minder zorgvuldigheid als dat Ethan Hunt en 007 doen. Maar ook dit team zal onder leiding van Fortune aan de bak moeten. Een stereotiepe wapenhandelaar, Greg Simmonds (Hugh Grant) zal goed geschaduwd moeten worden, omdat door zijn ‘snode handeltje’ een keur aan wapens zoek raakt en zo in verkeerde handen terecht komt. Als voormalig MI6-agent wordt Fortune door een M-achtig adept (Cary Elwes) binnen de grotere internationale geheime dienst Five Eyes aan het werk gezet (waar hebben we Five…Nine Eyes eerder gehoord?).
De ogenschijnlijke schurk Simmonds wordt met uitermate veel plezier gespeeld door Hugh Grant. Denk even terug aan macho vlegels als Willard Whyte uit Diamonds Are Forever (1971) en wijlen Hugh Hefner met z’n Playboy Mansion, maar dan met lekker aangedikt Cockney accent. Je hebt dan meteen het stralende middelpunt van deze spy spoof te pakken. De voormalige Britse lieveling uit romcoms probeert al wat jaartjes te ontsnappen aan de typecasting van dit genre, en dat lukt ‘m nu uitstekend. Ritchie en z’n co-schrijvers Ivan Atkinson en Marn Davies, weten aan deze kleurrijke dandy ook een stukje mysterie mee te geven. Is het een schurk? Of toch meer een protagonist a la Draco (On Her Majesty’s Secret Service, 1969) of Columbo (For Your Eyes Only, 1981)? Hij krijgt in elk geval de leukste scènes, en krijgt in de climax van de film ook nog een pièce de résistance toebedeeld, waardoor de wat dommige oversekste Greg Simmonds dan toch ineens de ‘brains with balls’ van de film wordt.
En zo doet de film qua acteerwerk eigenlijk het omgekeerde van wat de Bond-producers met de recente 007-films gedaan hebben. Daar waar de Bond-films met Daniel Craig meer gingen leunen op serieuzer comic book-achtig drama en verhaallijnen die duidelijker gestoeld zijn op diversiteit, grijpt Guy Ritchie onbedoeld terug naar z’n naamgenoot uit de vroegere Bond-films: Guy Hamilton. Daniel Craig wilde serieuzer, maar Hugh Grant wilde meer stoutigheid. En ook dat laatste kan dus nog steeds werken.
Matig plot met uitstekende humor
De film is zeker niet perfect. Daar zorgt een plotlijn met téveel losse eindjes en te weinig uitleg voor. Zo moet er door agent Fortune een Hollywoodster gerekruteerd worden, Francesco. Een rol die weinig indrukwekkend wordt vertolkt door Josh Hartnett. Wapenliefhebber Greg Simmonds is een groot fan van ‘m en dat zorgt voor enkele hilarische momentjes. Maar de oorspronkelijke reden voor het op de hielen zitten van Simmonds, door eerst een mad scientist’s USB-stick af te pakken, waar vervolgens een spoor van wapen-Euro’s op te vinden zou zijn, die dan ineens zou kúnnen leiden naar een nieuw gevaarlijker wapen, zonder ook maar iets te weten wát dat grotere wapen precies voor kwaad kan aanrichten, is natuurlijk de grootst mogelijke nonsens. Ja, we weten dat het later een AI-wapen betreft dat met GoldenEye-achtige proporties alle computers op Aarde lam kan leggen. Alleen erg logisch is het allemaal niet. Je zou bijna denken dat Guy Ritchie het schurkenplannetje expres zo ongeloofwaardig mogelijk heeft gemaakt.
Maar juist dán kun je met humor veel meer verbloemen dan je aanvankelijk verwacht. En mag het ook als het een spy-comedy betreft? Een film die zichzelf niet al te serieus neemt, komt al snel weg met Delta-9 gas dat hele legers kan bedwelmen (Goldfinger, 1964), of een schurk in drag (Diamonds Are Forever). Guy Ritchie is zich daar wat meer van bewust dan ik aanvankelijk dacht. En in een wereld met vooral de laatste tijd genóég kommer en kwel, zorgt deze film voor een frisse dosis escapisme.
Guy Hamilton-actie door Guy Ritchie
Guy Ritchie wil nadrukkelijk teruggrijpen naar de belachelijke plots van klassieke Bond-films uit een tijd dat die belachelijkheid op de koop toe werd genomen. Dat lukt ‘m, net als met The Man From U.N.C.L.E. (2015), redelijk. ‘Neem jezelf niet al te serieus’ zal het adagium zijn geweest. De luxe party vol duur geklede filantropen op Simmond’s jacht is daar een voorbeeld van. Ook op het vlak van production design wordt er niet met dure Oscar CV’s gestrooid. Er hoeft echt niet met prijzige Directors of Photography gewerkt te worden die steevast een dramatisch kleurenfilter willen toepassen. Ritchie laat de luxe in de mooiste verzadigde kleuren zien, misschien voor een vriendelijker prijsje.
De actie is wat dat betreft niet erg vernieuwend of trendsettend. Maar afgezet tegen bijvoorbeeld No Time to Die (2021) roept dat de vraag op of datzelfde ook voor de veel duurdere Bond-films geldt. En dan ineens is de achtervolging in Francesco’s rode Mustang, mét kogelwerend glas, best leuk! Ook de stuntchoreografie en vechtscenes zitten goed in elkaar; meerdere handlangers van Simmonds krijgen aan de stok met Jason Statham waardoor er nogal wat lichamen van grote hoogtes de diepte in storten (denk even aan Sandor, The Spy Who Loved Me, 1977). Dan kan zelfs een moderne herinterpretatie van de voice box uit Diamonds Are Forever geen levens redden, maar de daaruit voortkomende blunders werken wel op je glimlachspieren. De actie wordt dan ook nog eens leuk verpakt met een effectieve soundtrack van de relatief onbekende componist Christopher Benstead.
Operation Fortune: Ruse De Guerre is niet Guy Ritchie’s beste film. Want ook daar laat het overige acteerwerk te weinig indruk achter. Aubrey Plaza als CIA-agent Sarah Fidel is leuk als computerprogrammeur, maar heeft in deze film niet het charisma om een onuitwisbare indruk achter te laten. En rapper Bugzy Malone als J.J. Davies heeft het script niet mee, waardoor je ‘m snel genoeg weer vergeet. Maar zelfs dán is de film de moeite waard om het nieuwe jaar mee te beginnen; een actiefilm die geen 4 sterren krijgt, maar op heel veel leuke momenten daar wèl tegen aan schurkt. Wie weet gaan toekomstige Bond-films nog eens leentjebuur doen bij Ritchie’s tongue-in-cheek manier van filmen…
- Operation Fortune: Ruse De Guerre
- Spionage actiekomedie
- ★★★☆☆
- Regie Guy Ritchie
- Met Jason Statham, Aubrey Plaza, Cary Elwes, Hugh Grant
- 144 min
Reageren