Gosse DrentThe most famous car in the world – dat is de bijnaam voor de Aston Martin DB5. De auto van James Bond wordt razend populair nadat Sean Connery er voor het eerst in rijdt in Goldfinger (1964). En als dit de meest beroemde bolide aller tijden is, is de rode knop in de versnellingspook dan the most famous button in the world?
Want to read this article in English? Click here!
Mijn vrienden kijken me nogal gekscherend aan als ik ze eind 2023 vertel dat ik een niet-werkende versnellingspook had gekocht.”Waarom zou jij een versnellingspook kopen? Je hebt niet eens een auto,” merken ze op. Eerlijk gezegd geniet ik vaak van de verbaasde gezichten wanneer ik een verhaal op een enigszins mysterieuze manier begin. Het levert een geestig schouwspel op waarin ze proberen mijn kleine raadsel te ontcijferen. Dit keer was niet anders. Hoewel ze misschien niet zo’n 007-fetisjisten zijn als ik, zijn ze zeker op de hoogte en weten ze er wel het een en ander van. Al snel legden ze de connectie: “Gosse heeft vast weer eens te veel geld uitgegeven aan iets dat veel te duur is en waarschijnlijk te maken heeft met James Bond.”
Is de prijs te verantwoorden?
Daar moet ik ze gelijk in geven, want de nieuwe versnellingspook van Factory is behoorlijk prijzig, € 176,95. Om dit product naar Nederland of België te laten verschepen, dien je € 197,90 af te rekenen, met later nog € 49,50 aan importkosten. Dus is het de moeite waard om bijna € 250 uit te geven aan een versnellingspook waarvan nog geen auto begint te rijden of geen stoel de lucht in vliegt?
“Een investering,” zo probeerde ik het nog te verkopen. En laten we eerlijk zijn, dat klopt wel. De producten van Factory Entertainment stijgen vaak in waarde. Een paar van hun meest populaire replica’s, zoals de tanden van Jaws of de Golden Gun van Scaramanga, kunnen al snel twee of drie keer duurder zijn dan hun aanschafprijs. Dan spreken we over honderden, zo niet duizenden euro’s. Maar is dat ethisch? Is het gepast om anderen de kans te ontnemen om deze replica te bemachtigen als er slechts 1.964 exemplaren beschikbaar zijn?
Nee, als je het mij vraagt is het dat niet. Dat is ook niet mijn bedoeling. De komende tijd prijkt deze rode knop met een prijskaartje van € 250 trots op mijn bureau. “Het eerste onderdeel van mijn eigen, nog zelf te bouwen, Aston Martin DB5,” is nu mijn nieuwe excuus. Een project dat er waarschijnlijk nooit komt, maar dit pookje is wel het meest iconische stukje James Bond-geschiedenis in mijn studentenkamer.
Het ontwerp van de knop
“Dan moet het wel een heel goede replica zijn,” is het volgende commentaar van mijn vrienden. Dat is het niet, en dat wist ik. Dat was direct duidelijk toen het product het in de verkoop ging. Volgens de 007Store zijn de kenmerken van de pook één-op-één gekopieerd uit de EON Productions-archieven.
Als je naar fragmenten uit Goldfinger en Skyfall (2012) kijkt, zie je dat de pookknop en het mechaniek van de schietstoel er toch iets anders uitzien. Die van Goldfinger heeft een zichtbare inkeping, bevat meer niet geverfd aluminium in het klepje en rond de rode knop. De knop zelf is ook meer verzonken. Voor de Skyfall-versie hebben de rekwisietenmeesters van EON goed hun best gedaan om de pook zoveel mogelijk op het origineel te laten lijken. Dat is ze uitstekend gelukt! Een verschil is er wel, maar die van Goldfinger lijkt vooral wat meer versleten te zijn.
De verschillen met de Factory-replica zijn echter overduidelijk, dus waar komt het ontwerp van deze knop dan vandaan? Uit welk archief is de blauwdruk van dit ontwerp getrokken? Ik dacht even dat het misschien om de versie uit de Aston Martin DB5 Continuation gaat, maar na wat googelen blijkt dit niet het geval te zijn. Waar dit ontwerp dan wel vandaan komt? Ik heb geen idee.
Esthetisch gezien ziet de knop er misschien wel mooier uit dan het origineel, maar daarmee komt de belofte van de 007Store en Factory Entertainment niet overeen. Want dit is geen één-op-één replica van het origineel. Zelfs het lettertype bovenop de knop verschilt van dat in beide films. De lijnen en cijfers van de replica zijn duidelijk aangebracht met een modern lettertype, waarschijnlijk Arial, tot vorig jaar het standaard lettertype van Microsoft Word. Dit lettertype werd in 1982, pas achttien jaar na de release van Goldfinger, ontworpen. Het is een saai lettertype voor een saai persoon, niet James Bond.
En dat verschil is ergens wel pijnlijk, want de originele knop is duidelijk te zien op de achterkant van het bijgeleverde boekje. Je kunt mij niet wijsmaken dat niemand bij Factory Entertainment deze verschillen niet heeft opgemerkt. Toch heb ik ervoor gekozen hier € 250 voor neer te leggen. Dat lijkt na mijn kritiek wellicht wat vreemd, al helemaal omdat ik de hoogte was van deze aanpassingen voordat ik de replica kocht. Dus waarom?
Het is de Aston Martin DB5
Heel simpel, ik ben – mild uitgedrukt – een liefhebber. De eerste James Bond-modelauto die ik ooit van mijn ouders kreeg, was een Aston Martin DB5. Deze auto heeft zo ontzettend veel betekend voor de franchise. Hij komt niet voor niets terug in zeven films. Een DB5 bezitten is een droom die ik heb sinds ik klein ben en waar ik waarschijnlijk mee doodga. De prijs voelde voor mij als niets vergeleken met die droom. Ook al kan dit nutteloze stukje metaal in essentie niets, want na het indrukken van de knop blijft het helaas angstaanjagend stil in mijn kamer.
Er is ook genoeg positiefs te zeggen over de replica. De bouwkwaliteit is goed. De pook staat solide op zijn basis, waarop ook wat tekst staat: Goldfinger, BMT 261A, Ejector seat button replica, met daaronder het Aston Martin-logo. De knop klikt bijzonder aangenaam en als je de deksel dichtklapt, wordt deze op zijn plaats gehouden door magneten. Dus ja, de details die niet helemaal overeenkomen zijn jammer, maar toch heb ik een klein stukje van the most famous car in the world in mijn eigen huis staan. En dat is al meer dan ik als kind ooit had durven dromen. Nu nog de rest van de onderdelen.
De Ejector Seat Button Replica van Factory Entertainment is te koop op de officiële 007Store en kost € 178,95 (excl. verzending, importkosten en werkende schietstoel).
Ook in 2024…
Alles wat James Bond Nederland publiceert, gebeurt volledig op vrijwillige basis en non-profit. Wil je JBN steunen middels een donatie, dan komt dit volledig ten goede aan betere artikelen. Elke cent wordt direct geïnvesteerd in onze website. Doneren kan via het onderstaande bankrekeningnummer. We danken je hartelijk voor je gift.
NL55 RABO 0338 6331 46 ten name van Stichting James Bond Nederland
Gert Waterink
Ik vermoed dat Ken Adam meerdere versies van de knop getekend heeft.
Of de verkeerde versie misschien in de EON Productions-archieven terecht is gekomen…
Ik verzamel zelf ook oldtimers, maar dan schaal 1:18. Stuk goedkoper, Gosse! Hmm, de Aston Martin DB5 heb ik nog niet. Nieuw kunnen die modellen trouwens ook prijzig zijn, maar ik vermoed dat dankzij de rijstijl van Bond er wel een exemplaar te vinden is waar de spiegels en dergelijke van af zijn. Meteen waardeloos voor de echte verzamelaar, maar voor mij plotseling mooi betaalbaar.