We zijn er trots op: ons kleine kikkerland heeft ooit een belangrijke rol gespeeld in een James Bond-film. Amsterdam stond begin jaren 70 op zijn achterste poten toen bekend werd dat Sean Connery er was voor filmopnames van de aanstaande James Bond-film.
De Telegraaf
In april 1971 kwam De Telegraaf met het nieuws dat de destijds nieuwe James Bond-film deels in Amsterdam zou worden opgenomen. Afgevaardigden van de film, waaronder productie-ontwerper Ken Adam, bezochten Amsterdam. Op dinsdag 20 april 1971 schreef dezelfde krant op de voorpagina dat de productieploeg voor tien dagen naar de hoofdstad zou komen. In een van de scenes wordt James Bond door zijn tegenstanders in een gracht gegooid, zo meldde de krant. Je ziet dus: het speculeren is van alle tijden. Het enige wat de productie kon weerhouden om in de Nederlandse hoofdstad te filmen is de overvolle hotels in de zomermaanden.
Een maand later lijkt er meer bekend te worden over de nieuwe James Bond-film in Amsterdam. Op 21 mei weet, wederom De Telegraaf, nog meer details vrij te geven over de opnames in Nederland. Weliswaar in een klein berichtje onderaan de voorpagina van die dag is te lezen dat de productie begin augustus opnamen gaat maken, zowel in de binnenstad bij een grachtenpand, als bij de Magere Brug en een van de platforms van Schiphol. Niet alleen De Telegraaf, maar ook andere Nederlandse kranten besteden in de aanloop van de opnames geregeld aandacht aan de opnames van Diamonds Are Forever (1971). Zij het met kleine artikelen ergens ver weg in de krant verstopt.
Andere media
Halverwege juni lijkt de nieuwe James Bond-film te gaan leven in de Nederlandse media. Voor de (internationale) pers zijn interview momenten georganiseerd op Pinewood Studios. Het Parool en het Algemeen Dagblad springen daarop in. Beide komen met een paginagrote, in kleur gedrukt, interview met hoofdrolspeler Sean Connery. Het Parool komt met de titel 00’71 en het Algemeen Dagblad heeft de titel Sean Connery Onder Vier Ogen. Beiden artikelen zijn geschreven door journalisten uit Londen: Han Mulder en Ruud Kuyper. Ook een maand later weten beide kranten een pagina vullend artikel te plaatsen met een interview met Bond-girl Jill St. John. Deze verschenen op de dag dat Sean Connery in Amsterdam aankwam.
Terug naar Amsterdam
Maar terug naar de opnames in de Amsterdamse hoofdstad. Op 2 juli 1971 landt Sean Connery op Schiphol, om een dag later zijn eerste draaidag in de binnenstad te hebben. De dag erna schrijven vele Nederlandse media over de komst van de Schotse acteur. Vooral is er aandacht aan hoe de geheim agent er in het dagelijks leven uitziet. Zonder toupet is het een gewone, kalende veertiger aldus dagblad De Tijd.
Er is wel meer bekend geworden over de definitieve productie in ons kikkerlandje. Zo zal de productie voor tien dagen in de stad verblijven. Maar in de media wordt ook nog steeds druk gespeculeerd. Zo meldt het Algemeen Dagblad op 3 juli dat Sean Connery voor de opnames een duik in de Amstel moet nemen. Na vijftig jaar weten we wel beter. Het aantal draaidagen werd beperkt tot het weekend en Sean Connery, noch James Bond, heeft op een of andere manier in de Amstel gelegen.
Na het draaiweekend in juli heeft het nieuws van de opnames in Amsterdam zich verder uitgespreid over ons land. In de Twentse Courant en Tubantia wordt uitvoerig geschreven over de opnames. De fotograaf maakte een foto van Sean Connery samen met regisseur Guy Hamilton. Daarbij werd Connery weggezet als een kalende en naar corpulentie neigende geheim agent.
De toekomst van 007
In het weekend is het elke dag druk op de filmset en staat Sean Connery de Nederlandse pers veelvuldig te woord. Ook producent Harry Saltzman was aanwezig bij de opnames. En dat vond de pers interessant. Want Sean Connery had in diverse interviews duidelijk laten weten niet meer terug te willen keren in de rol van James Bond. Saltzman was redelijk gesloten richting de pers, wat natuurlijk begrijpelijk is. Het enige wat hij liet weten is dat hij en EON Productions nog geen idee hadden over de toekomst van 007. Wel maakte hij bekend dat het jaar erop de opnames moeten gaan beginnen voor de James Bond-film The Man With The Golden Gun (1974), al werd dit uiteindelijk Live and Let Die (1973). Maar wie de rol van 007 gaat vertolken? Zeker Sean Connery niet en ook over George Lazenby had Saltzman geen goed woord over:
Hij was een probleem voor, tijdens en na de opnames.
Producent Harry Saltzman over George Lazenby
De eerste opnames in Amsterdam vonden plaats bij de Magere Brug. De hoofdrollen hierin waren weggelegd voor acteurs Bruce Glover (Mr. Wint) en Putter Smith (Mr. Kidd). Op de achtergrond werd een lijk opgevist uit de Amstel. De opnames gingen niet helemaal van een lije dak. Guy Hamilton wilde per se dat een typisch Amsterdamse rondvaartboot door het beeld voer. En dat moest een aantal keer opnieuw. De filmopnames werden gemaakt vanaf de Amstel. De toenmalige gemeentepolitie van Amsterdam leverde de boten hiervoor. Het lijk werd opgevist vanaf de oudste brandweerboot van Nederland: de Jan van der Heyden.
It’s a wrap
Later op de dag verplaatste het tachtigkoppige productieteam van de Magere Brug naar de Reguliersgracht. Hier werden in de namiddag diverse opnames gedraaid bij nummer 36: de woning van Tiffany Case in Amsterdam. De rollen waren weggelegd voor Sean Connery en Joe Robinson (Peter Franks) en de mosterdkleurige Triumph Stag. Maar alleen de buitenkant werd gebruikt voor de film, zoals we wel vaker zien. Het interieur, inclusief de lift, werd gebouwd in de Pinewood Studios. Overigens werd de telefoon in de film wel degelijk overgebracht uit Amsterdam. Voor de opnames van het interieur was Pim de Miranda, publiciteitschef van Tuschinski, aanwezig. En deze had de oer-Hollandse telefoon meegenomen.
Een dag na de opnames verplaatste de cast en crew zich weer de thuisbasis in Londen: de Pinewood Studios. Daar werd een aantal dagen later de opnames gemaakt in de lift en het appartement van Tiffany Case. En daarmee eindigt de enige scène uit bijna zestig jaar James Bond die in Nederland is opgenomen.
Je vraagt je af hoe in de beginperiode van de Bond films de communicatie tussen alle productie units wereldwijd functioneerde. In 1973 werd pas het eerste mobiele telefoongesprek ooit gevoerd – twee jaar na de opnamen van Diamonds Are Forever.
En van een fax had ook nog nooit iemand gehoord. Een Bond film was ook in de jaren zestig al een logistiek huzarenstuk, maar ze kregen het voor elkaar zonder de moderne hulpmiddelen van vandaag.
Leuk om dit soort achtergrondinformatie te lezen.
Diamonds are forever nog weleens een onderschatte film. Ik heb in mijn tienerjaren genoten van deze film. In een interview met Famke Janssen (in de Goldeneye tijdperk) werd ze gevraag naar haar favoriete Bondfilm. Het antwoord…. inderdaad: Diamonds are forever.
Waar kan ik overigens het MI6 Confidential #47 Magazine bestellen? De editie over Diamonds are forever.
Dag Wim, bij deze de link: https://www.mi6confidential.com/issue-60.php
En de link naar #47. Twee specials dus 😉
https://www.mi6confidential.com/issue-47.php
Bedankt J.!