Er is maar een James Bond en dat is Roger Moore!

U krijgt de groeten van James Bond. Ons aller geheim agent 007 (gediplomeerd killer) is hevig verwikkeld in zijn nieuwste avontuur dat de komende zomer onder de titel “Octopussy” in wereldpremière zal gaan. Het wordt zijn dertiende alweer, een uniek verschijnsel in de filmwereld. Of de onverschrokken held misschien angst heeft voor dat ongeluksgetal?

Ach, nee, normaal gesproken niet, maar uitgerekend nu bij de dertiende, moet hij een gevaarlijke tegenstander extra tegenkomen, de zwaarste nog wel uit zijn lange, succesvolle carrière: hemzelf namelijk, James Bond, echter in de huid van een ander. Want terwijl de gouden ploeg van producent Albert Broccoli werkt aan Octopussy (1983), draaien “anderen” stiekem ook een 007-avontuur met in de titelrol uitgerekend Sean Connery, de voorganger van Roger Moore, die wij inmiddels al zes films lang kennen als Engeland beste exportproduct. Worden ze er nerveus van?

Nauwelijks. We troffen elkaar deze week in de Engelse Pinewood-studios, waar het Octopussy-circus is neergestreken om er tot het eind van dit jaar nog op te nemen na een zestal slopende weken in de moordende droogte van een van de heetste uithoeken van India. Daar namelijk zetelt Kamal Khan in de gestalte van acteur Louis Jordan die in Octopussy de klassieke Grote Tegenstander speelt, omringd, zoals de traditie wil, door oogverblindend vrouwelijk schoon, geassisteerd door ex-Sandokan Kabir Bedi als de opvolger van Jaws, de man die James Bond uit de weg moet ruimen.

Een hopeloze taak, zoals u inmiddels ongetwijfeld weet. Maud Adams en Kristina Wayborn, twee actrices van Zweedse afkomst, vormen de vrouwelijke pionnen die met en tegen 007 opereren. Roger Moore, bruin verbrand tijdens de Indische opnamedagen, over die vreemde concurrentie:

Ik heb er persoonlijk weinig moeite mee. Hoe meer films er gemaakt worden, hoe beter het is voor de werkgelegenheid en voor het publiek. Twee dingen vind ik erg belangrijk: laten ze er alsjeblieft een goede film van maken, want met brandhout is niemand gediend. En laten zij hun Bond-film nou niet in precies dezelfde week uitbrengen als wij, zoals ze laatst aangekondigd hebben. Dat zou belachelijk zijn en stom en dan zal ook blijken dat zij er hoofdzakelijk een pesterij mee op het oog hadden.

Geen zin meer

Sean Connery heeft door de jaren heen herhaaldelijk verteld dat hij geen zin meer had in James Bond, dat die periode voor hem al lang was afgesloten omdat hij meer van zijn talenten wilde laten zien en nu speelt hij bij de concurrentie toch weer die rol.

Hoe kan dat nou?

Ik begrijp hem wel. Sean en ik, we kennen elkaar goed, we ontmoeten elkaar regelmatig, maar vreemd genoeg hebben wij nooit een seconde gepraat over James Bond of over de interpretatie van die rol. We hebben het meestal over andere films en veel over voetbal. Sean is een Schot, een echte Celtic-aanhanger. Mijn club is nog altijd Chelsea, omdat ik in die buurt geboren ben. Maar ik kom er bijna nooit meer, omdat ik buiten de werktijden woon in Gstaad in Zwitserland. Daar hebben ze niet eens een voetbalclub. Maar over wat Sean beweegt om toch weer Bond te willen zijn… nee, ik hou er niet zo van om over collega’s te praten.

Producent Albert Broccoli, voor de vrienden Cubby, kan het gemakkelijker zeggen: “We zijn al maanden in processen gewikkeld. Bij die andere productie is een man betrokken, die destijds met de schrijver Ian Fleming, de geestelijk vader van James Bond, werkte en daaraan het recht heeft overgehouden om na tien jaar een nieuwe versie te mogen maken van Thunderball. Meer niet. En zij mogen zeker geen andere Bond-films produceren. Er is nog steeds geen definitieve uitspraak van de rechter, maar die zal er voor het einde van het jaar ongetwijfeld zijn.”

Domweg bezweken

“En wat Sean Connery betreft. Na alle uitspraken waarin hij James Bond steeds ver van zich afschoof, als een periode uit het verleden. Hij is volgens mij domweg bezweken voor het geld. Ze hebben hem $ 2,8 miljoen dollar geboden, dat is meer dan Roger Moore bij mij verdient. Maar als we zo tegen elkaar moeten gaan opbieden, raakt het eind natuurlijk zoek. Ik heb niets te klagen. Ik heb een zeer ruime klantenkring over de hele wereld. Onze laatste film For Your Eyes Only heeft opnieuw alle records gebroken en nog meer opgebracht dan de voorgaande, maar de kosten vertienvoudigen ook jaarlijks. Het maken van deze films wordt langzamerhand een miljoenen-gok, waarbij je de kraan niet meer dicht krijgt.”

“Van die concurrentie worden wij niet nerveus. We werken op dezelfde manier als altijd, doen niet geheimzinnig en hebben ruim van tevoren heel eerlijk onze premièredatum bekend gemaakt: 28 juni aanstaande. Die “anderen” schijnen vreselijk mysterieus te doen. Er mag niemand komen kijken en hoewel ze vijf of zes mensen in dienst hebben voor publiciteit en reclame, schijnen die niet anders te moeten doen dan journalisten tegen te houden en naar huis te sturen.”

“Maar om heel eerlijk te zijn: ik kan niet ontkennen dat het een onprettig gevoel is te weten dat elders ook een Bond-film in de maak is met onze ex-ster in de hoofdrol. Ik vertrouw echter op onze kwaliteit en onze vele vaste klanten, die weten wat ze aan ons hebben. En aan Roger Moore als 007. Zeker de jongeren kennen volgens mij Connery helemaal niet meer.”

Karikatuur

“De scenario’s, vooral dat van Octopussy weer, laten steeds meer ruimte voor de acteur die ik ben. Je hebt de ontwikkeling kunnen zien aan de recente Bond-films. Die komedie krijgt steeds meer de overhand. De ironie en de parodie hebben de hoofdrollen overgenomen van het geweld. Waar geweld nog wordt gepleegd is het een karikatuur. Het verhaal werkt daar ook aan mee. Een aantal keren in Moonraker nog, suisden we door de ruimte, hadden we te maken met allerlei geniale technische trucs waarin ik me alleen maar als een soort instrument hoefde te bewegen. James Bond is inmiddels teruggekeerd naar de aarde en blijft daar.”

“Ook in Octopussy vlucht de Grote Tegenstander niet meer tot de bodem van de oceaan of ver achter de wolken richting Venus. James Bond staat met beide benen op de grond. De verhalen worden steeds menselijker en de science fiction laten we over aan de makers van Star Wars.”

“Het is toch op zijn zachtst gezegd uiterst curieus model te staan voor een held, die in de publieke opinie doorgaat voor het summum van hardheid en voor het toppunt van sexy-heldendom, terwijl de films nooit echt wreedheid laten zien, nooit in herhaling of in slow-motion de bloedspatten als een ballet vertonen, zoals vele andere films wel doen! En nog nooit heeft iemand James Bond echt met een vrouw in volle actie gezien! De triomf van de suggestie zou ik in alle bescheidenheid willen zeggen. Het publiek wil dan dat je toch ook in het persoonlijke leven een soort seksmaniak bent.”

“Vorige week vroeg iemand van een roddelblad mij: Meneer Moore, hoe komt het toch dat u bij de vrouwen zoveel succes hebt? Ik heb verbaasd geantwoord dat ik nu al jaren keurig getrouwd ben met een en dezelfde Louise, maar ik dat ik daarvoor twee echtscheidingen achter de rug had. Dan kun je toch moeilijk zeggen dat ik succes heb bij de vrouwen?”

Bovenstaand artikel verscheen op zaterdag 30 oktober 1982 in De Telegraaf. Het artikel werd geschreven door journalist Henk ten Berge. Tijdens een bijeenkomst voor journalisten in de Pinewood Studios heeft hij een aantal personen geïnterviewd, waaronder dus producent Albert Broccoli en de toenmalige James Bond-acteur Roger Moore.

De film Never Say Never Again met Sean Connery is uiteindelijk op een andere datum in de bioscopen verschenen dan Octopussy. Hoewel Albert Broccoli er veel vertrouwen in had, bleek de film met Sean Connery als James Bond het toch verrassend goed te hebben gedaan. Sterker nog: in het openingsweekend was de opbrengst 20% hoger! Uiteindelijk kwam de opbrengst van Octopussy in de bioscopen wel hoger uit. De film bracht $ 187,5 miljoen op tegen $ 160 miljoen van Never Say Never Again.