Plaats 20 t/m 16 – De James Bond Top 2022

Hij is weer terug van weggeweest: de James Bond Nederland eindejaarstop! Dit jaar wilden we niet alleen weten wat je favoriete films zijn en wie je favoriete James Bond is, maar ook wie je favoriete acteur uit de Benelux is. De stembussen sloten afgelopen dinsdag en vandaag beginnen we aan de top twintig.

Was je verrast door de vijf minst favoriete films in onze James Bond Top 2022 gisteren? Films als Die Another Day of Quantum of Solace werden misschien wel vrij laag verwacht in jullie ranking. Vandaag kijken we weer iets verder, en werpen we een blik op de films die op plek 20 tot en met 15 staan. Het zijn dus films die onderaan bungelen, maar jullie noemden ze veel vaker in jullie top 10 dan de films van gisteren. Alleen: deze films stonden vrijwel nooit bovenaan jullie lijstjes, waardoor ze dus niet hoger scoorden dan de onderste helft van de uiteindelijke ranking.

Plek 20: The World Is Not Enough (1999)

We trappen de top twintig af met The World Is Not Enough. De favoriete Bond-film van onze eindredacteur, Jorrit. Het moet gezegd worden, voor Pierce Brosnan was deze Bond-film er eentje waarin hij zijn gevoelige kant beter kon laten zien. Met wisselend succes. Het idee is goed, maar de film voelt soms een beetje als een soapopera. Meerdere keren tijdens de film brengt Elektra Bond aan het twijfelen. Moet hij wel of niet M’s taak opvolgen om enkel bodyguard te spelen? Zal Bond haar voor het eerst sinds Tracy de liefde verklaren?

Regisseur Michael Apted weet Bond breekbaarder te maken, maar het lukt niet altijd even goed. Een soortement van voorproefje op het latere Craig-tijdperk. Sophie Marceau speelt de sterren van de hemel als de eigenlijke antagonist, maar veel mensen ergeren zich aan de Amerikaanse actrice Denise Richards. Op de redactie zijn we wat minder kritisch. Richards is misschien ongeloofwaardig, maar ze is lang niet zo irritant als bijvoorbeeld Mary Goodnight uit The Man with the Golden Gun (1974). Sterker nog, we zijn eigenlijk best positief over haar, maar dat durven we niet al te hard te roepen.

Hoewel de poster erg fraai is, is het jammer dat de film cinematografisch zwak is. The World is Not Enough is een typisch ‘grijze jaren 90-film’. De decors zijn bijna grijs, de pakken zijn grijs, Londen is grijs, Azerbeidzjan is grijs en de kleuren in overige locaties spatten ook niet van het scherm. Het is zonde, maar het is iets waar veel van de Brosnan-films last van hebben. Toch is er meer dan genoeg om van te genieten met deze film.

De consensus over de Brosnan-films lijkt te zijn dat Die Another Day de minst goede film is en GoldenEye overduidelijk de beste. De andere twee films zijn inwisselbaar. Zelfs Pierce Brosnan zelf heeft het af en toe moeilijk om Tomorrow Never Dies en The World is Not Enough uit elkaar te houden. Deze top bevestigt in ieder geval de lage plaats van Die Another Day, maar naar jullie mening is The World is Not Enough toch minder goed dan Tomorrow Never Dies. Of het veel scheelt? Lees maar verder…

Plek 19: The Man with the Golden Gun (1974)

Met The Man With The Golden Gun regisseerde Guy Hamilton zijn laatste Bond-film. Net als Diamonds Are Forever weet ook deze Bond-film niet helemaal wat het wil zijn: Een martial arts-film à la Bruce Lee? Een luchtig spionnenverhaal met Clifton James en Hervé Villechaize? Een serieuzere spionagethriller waarin Roger Moore niet schroomt om Andrea Anders in haar gezicht te slaan? Of een film waarin de hoofdrol is weggelegd voor de briljante schurk, Francisco Scaramanga? Het is het helaas allemaal net niet.

Ondanks de uitstekend gelukte kurkentrekker met de AMC Hornet, was het wellicht de kleinschalige opzet en de afwezigheid van écht baanbrekende actiescenes die de film uiteindelijk de das om deden. Ook in financieel opzicht was Golden Gun geen klapper. Er was ook geen groot Fleming-verhaal om op terug te vallen, want de schrijver overleed in 1964 vijf maanden nadat hij zijn eerste manuscript had ingeleverd.

Na de release van The Man with the Golden Gun gebeurde er veel in de Bond-wereld. De film presteerde ondermaats. Critici waren hard en financieel bracht Golden Gun niet het gewenste bedrag op. Producent Harry Saltzman verliet EON Productions en Albert R. Broccoli besloot dat het anders moest. De opvolger van deze film, The Spy Who Loved Me, zou het dan ook een stuk beter doen.

Of The Spy Who Loved Me het ook beter doet in deze James Bond Top 2022? Dat is nog even afwachten! Let trouwens ook even op het minieme verschil in punten tussen The World is Not Enough en The Man with the Golden Gun! Dat zijn er maar twee, en het bewijst dus dat zo’n hele ranking van Bond-films soms ook wat inwisselbaar kan zijn. Golden Gun haalt met de hakken over de sloot plaats 19. Sterker nog, The World is Not Enough werd door twee mensen op de eerste plaats gezet in hun ranking, en The Man with the Golden Gun maar door één iemand. Maar doordat vijf personen Golden Gun als hun tweede favoriete Bond-film aanduidden, is er dit miniem verschil.

Plek 18: A View to a Kill (1985)

Daar waar Diamonds Are Forever (1971) en Die Another Day (2002) van respectievelijk Sean Connery’s en Pierce Brosnans geen populaire laatste Bond-films zijn, kan ook de zwanenzang van Roger Moore geen potten breken. Hoewel de relatie tussen James en Stacey in het begin veel wegheeft van een vriendelijke vader-dochtervriendschap, wordt het toch ongemakkelijk als de twee in de laatste scène samen onder de douche staan. Het leeftijdsverschil is simpelweg te groot. Ook in het verhaal van de film speelt Rogers leeftijd geen rol en zijn ouderdom wordt door de vele zichtbare stuntmannen nog maar eens onderstreept.

Voor Sir Roger Moore, die tussen Octopussy (1983) en A View To A Kill te zichtbare plastische chirurgie liet uitvoeren, was het zo klaar als een klontje: hij was te oud. Wie Moores commentaar terugluistert op blu-ray kan dan ook wel begrijpen dat hij hier geen fantastische herinneringen aan overhield. Al helemaal toen hij erachter kwam dat zelfs de moeder van Bond-girl Tanya Roberts jonger was hijzelf.

Wellicht was verstandiger geweest als Moore het bij zes films had gehouden. Toch zijn er zeker wat positieve noten: Oscar-winnaar Christopher Walken is grandioos als heuse doorgedraaide psychopaat Max Zorin en ook Grace Jones als May Day is erg sterk. Het leukste aspect van de film is misschien wel de chemie tussen Sir Roger Moore en Patrick Macnee als Sir Godfrey Tibbett. Wanneer die twee samen te zien zijn is het altijd feest. Ook John Barry’s soundtrack die gretig gebruik maakt van Duran Duran’s titelsong is een absoluut hoogtepunt.

Dit was de allereerste Bond-film die redacteur Corneel ooit zag. Met Roger Moore op leeftijd is het een vreemde eend in de bijt, en daarom is deze 18de plaats in onze Top 2022 geen onverdiende. A View to a Kill behoudt zo exact dezelfde plek als in onze vorige top in 2018. Corneel had ‘m misschien om nostalgische redenen hoger gezet, maar objectief gezien klopt dit wel, vinden we op de redactie.

Plek 17: Live and Let Die (1973)

Begin jaren 70 ontstond er een heus subgenre aan misdaadfilms, waarin enkel Afro-Amerikanen de hoofdrollen speelden. De blaxploitation-films, die vaak bolstonden van zwarte stereotypen, waren populair. Reden voor EON Productions om deze trend te volgen.

Het werd hen ietwat makkelijker gemaakt met Flemings roman Live and Let Die, waarin Afro-Amerikanen een belangrijke rol speelden. Al werden ze in het gelijknamige boek steevast weggezet als de SMERSH-schurken. Scenarioschrijver Tom Mankiewicz en regisseur Guy Hamilton gaven er hun een eigen draai aan.

Dat werkte vrij aardig met Roger Moore, die voor de eerste keer de rol als geheim agent 007 op zich nam. Live and Let Die is een typische jaren 70-film; met de wijde pijpen-kleding, de pooierauto’s en de decors is de film een product van zijn tijd. De Amerikaanse sheriff J.W. Pepper, die als racistisch kan worden ervaren, maakt het het plaatje compleet. Live And Let Die bewees echter dat Bond ook zonder Connery prima verder kon. Het was een opstapje van de Connery-serie, naar de James Bond-serie.

Toch is Live and Let Die iets gezakt ten opzichte van onze vorige James Bond Top, in 2018 was de film nog goed voor een 14de plaats. Anno 2022 heeft Live and Let Die dus wat moeten inleveren. Er is sindsdien dan ook veel geschreven over de stereotypering, maar bij het overlijden van Yaphet Kotto in maart 2021 werd zijn dubbelrol als Dr. Kananga/Mr. Big evenzeer geroemd. Het heeft niet mogen baten, en Live and Let Die blijft ditmaal steken op een 17de plek.

Plek 16: Tomorrow Never Dies (1997)

In 1997 probeerde Pierce Brosnan het megasucces van GoldenEye (1995) te evenaren. Met een notering op plek 16 blijft Tomorrow Never Dies achter op zijn directe voorganger, maar doet hij het beter dan in 2018 (toen stond de film op plek 19). Wellicht is het wel wat zorgelijk dat we nu door 3/4e van zijn Bond-films heen zijn?

Naast Brosnan zien we de Chinese superster Michelle Yeoh als de agente Wai Lin. Zij is in alles Bonds spiegelbeeld; Wai Lin is sterk, vindingrijk en heeft haar eigen set aan gadgets. Al voelt hun romantische scène aan het einde van de film wat ongemakkelijk. Ze hadden hun gezamenlijke avontuur beter – zoals Paloma en Bond in No Time to Die (2021) – met een vriendelijke glimlach kunnen beïndigen.

De schurk Elliot Carver wordt vertolkt door de Britse acteur Jonathan Pryce. Zijn rol van mediamagnaat is duidelijk geïnspireerd door Rupert Murdoch en voelt 25 jaar later nog realistischer aan. Al wordt Pryces acteerwerk niet door iedereen gewaardeerd. Dat geldt overigens niet voor Judi Dench; als M heeft zij een prachtige confrontatie met een Britse admiraal.

De film bevat één van de beste autoachtervolgingen uit de gehele Bond-franchise en dat terwijl 007 zelf niet eens achter het stuur zit. De knotsgekke scheurpartij in een Duitse parkeergarage, waarbij Bond met zijn mobieltje de BMW vanaf de achterbank bestuurt, is een geweldig spectaculaire scène. Met een heerlijke score van David Arnold weten de Bond-producenten bovendien eindelijk een waardige opvolger van John Barry te vinden. Op de redactie hadden we de film een hogere plaats gegund, maar de hogere beoordeling dan in 2018 (toen op de 19de plek) doet ons deugd.

Morgen: Plek 15 t/m 11

Nu we plekken 25 tot en met 16 hebben gehad, bevinden we ons bijna in het midden van de lijst met Bond-films. De wat zwakkere films maken weldra plaats voor de betere, althans volgens jullie. Met vier films van Roger Moore en drie van Pierce Brosnan in deze onderste helft kan je je afvragen of dat ook iets zegt over jullie (minst) favoriete Bond-acteurs. Maar of dat ook klopt, daarvoor moet je ons laatste artikel over deze James Bond Top 2022 maar afwachten.

Is dit overzicht wat je ervan had verwacht of heeft een van je favoriete films het helaas slecht gedaan? Morgen worden de volgende vijf bekendgemaakt. We lezen natuurlijk graag wat je ervan verwacht. De resultaten van gisteren nog niet gezien? Die kun je hier lezen.