Opinie: Kritiek punt voor toekomst Bond-films

In deze onzekere Corona-tijden hebben we kunnen zien dat ook de filmindustrie op de schop gaat. Overnames en consolidaties zijn het nieuwe normaal geworden in Hollywood. Tien jaar geleden waren er nog een keur aan (kleinere) filmmaatschappijen die, met de welbekende filmlogo’s uit goede oude tijden, onverwoestbaar leken.

Anno 2021 zijn 21st Century Fox, Marvel en Lucasfilm inmiddels opgekocht door Disney en HBO Max heeft het voor elkaar gekregen om films van Warner Bros. tegelijk met een bios première op streamers uit te brengen.

De MGM leeuw zou zelfstandiger moeten brullen

En, zoals ik een paar jaar geleden al aankondigde: MGM zal eenzelfde lot beschoren zijn. De ‘roaring lion’ was al meerdere keren uit de dood herrezen, maar werd hierdoor ook steeds meer vel op bot. In 2010 werd uit dat laatste faillissement een bedrijf geboren waar het aan financiële slagkracht ontbrak en waarvan de globale distributietak was wegbezuinigd.

Nu is daar dan eindelijk verandering in gekomen. Dit citaat zou daarbij tekenend kunnen zijn en zou ons fans weer hoop moeten kunnen geven op een stabiele Bond-toekomst. Barbara & Michael: 

Wij [EON] en Mike & Pam [de MGM-bazen] zijn verheugd dat Amazon voor meer financiële slagkracht én zekerheid gaat zorgen bij het produceren van Bond-films. Het voorheen complexe consortium aan film- en distributiemaatschappijen waarmee wij de Bond-films produceerden, wordt nu versimpeld met één bedrijf dat in alles sneller en daadkrachtiger zou kunnen opereren. Met in het vooruitzicht het 60-jarige jubileum staan wij  daarom te popelen om ook ná “No Time To Die” met een bewezen formule van actie, spionage en avontuur weer in de toekomst nieuwe Bond-films te maken!”

Dit nieuws, en vooral dit optimisme van onze Bond-hoeders hadden we echt even nodig. Immers, het aanschouwen van een nieuwe Bond-film begon de afgelopen jaren een zeldzaamheid te worden. En het ziet er dus naar uit dat Michael Wilson, die overigens al best op leeftijd is, en Barbara Broccoli weer met frisse energie de toekomst van Hare Majesteit’s favoriete geheim agent vorm willen geven. Tot zover.

In onze dromen

Helaas beste fans. Bovenstaande klonk wellicht als muziek in jullie oren. Maar Barbara en Michael staan daar heel anders in. Nog erger, ik heb jullie gefopt. Bovenstaande quote is nep. Fake. Toekomst. Uit m’n mouw geschud. Wishful thinking. Ik lieg dus.

Welgemeende excuses, maar het zou niet zo moeten zijn. Integendeel. Na het lezen van Barbara en Michael’s daadwerkelijke quote in laatst verschenen artikel uit de New York Times, is er een andere, misschien minder florissante waarheid te melden. Lees even mee: 

Mike en Pam [de MGM-bazen] begrijpen dat we ons op een kritiek punt bevinden en dat het aanhoudende succes van de James Bond-films ervan afhangt of we het volgende Bond-project goed op de rails kunnen krijgen. Hiervoor geven ze ons de ondersteuning die we nodig hebben om dit te doen. Amazon heeft ons verzekerd dat Bond in de bioscoop in première zal blijven gaan. We hopen dat ze Mike en Pam in staat zullen stellen om MGM onbezwaard te blijven runnen.

Eerder, bij de overname van MGM door Amazon op 26 mei, waarover mijn collega Gosse al berichtte, maakten Barbara Broccoli en Michael G. Wilson ook nog eens heel duidelijk hoe zij de toekomst van Bond zien:

Wij zijn vastbesloten om James Bond-films te blijven maken voor het wereldwijde bioscooppubliek.

Het zijn quotes die onder de Bond-fans niet zondermeer leiden tot spontane vreugdedansjes. Laten we de woorden van Barbara en Michael even onder het vergrootglas leggen:

• “We bevinden ons op een kritiek punt”: Dat zijn nogal stevige bewoordingen. Daar waar EON Productions in het verleden aangaf dat de Bond-film-franchise bij EON in veilige handen is -je kunt immers ook weinig anders, aangezien EON niet verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering van MGM-, impliceren Barbara & Michael nu dat ze zélf een kritieke, wellicht moeilijke fase meemaken. Immers, wat betekent “in veilige handen zijn” nog als er geen nieuwe Bond-film-content komt?
• “Het succes [van de Bond-films] hangt ervan af of we het volgende Bond-project goed op de rails kunnen krijgen”: Hier geen duidelijk “Ja, we gaan weer een nieuwe Bond-film maken en deze zal weer succesvol worden!”, maar een duidelijk ingebakken twijfel over de huidige stand van zaken. De Bond-producers laten heel veel afhangen van hun eigen situatie en of deze in de toekomst nog wel afdoende is.

• “We hopen dat ze Mike en Pam in staat zullen stellen om MGM onbezwaard te blijven runnen.”: Michael De Luca en Pamela Abdy zijn de huidige (nieuwe) bazen van MGM. In samenwerking met Orion Pictures en United Artists Releasing (allebei onderdeel of co-deel van MGM) heeft het duo al meermaals aangegeven dat ze zich willen focussen op originele nieuwe pitches en ideeën, daarbij ook met een schuin oog kijkend naar EON Productions, die zelf ook meer niet-Bond gerelateerde content maakt. Maar Amazon schijnt hier nu niet erg mee in z’n sas te zijn, aangezien Jeff Bezos vooral huidige MGM-content opnieuw wil herontwikkelen en uitbrengen. Sowieso schijnt Amazon niet blij te zijn met het “aanmatigende” artikel uit de New York Times waarin De Luca en Abdy groots hun ideeën uit de doeken doen. Dus Barbara Broccoli & Michael Wilson spreken wat voor hun beurt door de meer naar indie-film-neigende MGM bazen te steunen, terwijl Amazon nu en in de toekomst toch meer vaart wil maken met grotere MGM-merken, waaronder dus Bond.

• “Wij zijn vastbesloten om James Bond-films te blijven maken voor het wereldwijde bioscooppubliek.“: Vastbesloten of niet, Hollywood is momenteel extreem veranderlijk. De Corona-pandemie heeft dat alleen nog maar versterkt. De wereldwijde filmwereld wordt alleen nog maar sneller richting streaming gedrukt. En de meest recente box office resultaten van Black Widow laten ook zien dat een première op een streamingkanaal niet hoeft te betekenen dat dit het financiële bioscoopsucces ondermijnd. Integendeel, het kan van een blockbuster tegelijkertijd zowel in de bios als op streaming een succes maken.

Het moge duidelijk zijn; daar waar fans, mij incluis, positieve gevolgen zien in de overname van MGM door Amazon, moeten er intern nog heel wat haren gladgestreken worden. Wat ook opvalt in de communicatie van EON Productions richting de buitenwereld, is dat het lijkt alsof het Bond-bedrijf geen zin lijkt te hebben in een beter georganiseerde en financieel sterkere co-eigenaar van James Bond.

De om Bond heen dansende partijen

Zoals iedereen weet wordt Danjaq LLC en z’n productiemaatschappij EON Productions Ltd. beheerd door de erven Broccoli, te weten ‘Cubby’s’ dochter Barbara Broccoli en z’n stiefzoon Michael G. Wilson. Voor grofweg 50% is Danjaq LLC/EON eigenaar van James Bond 007. Daarbij beheren de Broccoli’s/Wilson’s zowel het merkenrecht en ook alle creatieve besluitvormingsprocessen omtrent de Bond-producties. MGM daarentegen is eigenaar van de andere 50% van James Bond 007. Daarbij heeft MGM zeggenschap over de financiën en dientengevolge de beslissende stem inzake kosten en investeringen die gemoeid zijn bij een Bond-productie. 

Sinds 2010 komt daar nog eens een derde partij bij, die de investeringen doet voor de globale distributie en promotie. Voorheen was dat Sony Pictures, en met No Time To Die zijn dat zelfs twee filmmaatschappijen geworden: Universal Pictures en United Artists Releasing.

De afgelopen jaren wist EON hun (creatieve) aandeel in de James Bond films te doen laten voorkomen als het enige aandeel. Aangezien Barbara en Michael als enige verantwoordelijk zijn voor het creatieve besluitvormingsproces, en de financiën zo dus min of meer gesplitst werden onder twee of zelfs drie filmmaatschappijen (MGM, Sony Pictures, Universal Pictures & United Artists Releasing), kreeg EON een wat uniekere positie aan de onderhandelingstafel. 

Bond-producties lieten op deze manier langer op zich wachten, maar het gaf EON de mogelijkheid om hun ster Daniel Craig meer creatieve vrijheid te geven, tot aan grotere pauzes tussen Bond-films aan toe, en hem in essentie zeggenschap te geven over creatieve (casting-)besluiten. Ook kregen Broccoli & Wilson de mogelijkheid om het uiteindelijke percentage van de winst (box office) voor de nieuwe globale distributiemaatschappij (Sony, later Universal & UA Releasing) bewust laag te houden, en onder het merk EON konden Barbara en Michael door dit tijdverdrijf ook nog eens meer niet aan Bond gerelateerde filmprojecten initiëren. 

Amazon vs EON de liefde moet nog komen

Aan dit ‘verdeel-en-heers-principe’….aan dit grote conglomeraat van meerdere spelers die betrokken zijn bij de productie van een Bond-film, lijkt nu dankzij Amazon een einde te komen.

Normaliter zou het in bedrijfsprocessen niet meer dan logisch zijn dat er genoeg financiële slagkracht is. En meerdere Bond-films geleden zouden zelfs de hoeders van Bond, de Broccoli’s, maar wat blij zijn dat de decennialange MGM-soap eindelijk tot een einde lijkt te komen.

Echter, het wordt, mede door de uitspraken in de New York Times van laatst, nog maar weer eens duidelijk dat Barbara Broccoli & Michael G. Wilson een hard hoofd hebben in datgene waar wij Bond-fans zo op hopen:

• Zo spoedig mogelijk productieruimte reserveren in de Pinewood Studios, zodat deze t/m 2025 beschikbaar zijn voor EON Productions. Nee, Disney heeft dat al gedaan voor zijn Marvel, Star Wars en Indiana Jones-films. Waardoor EON Productions daar de komende jaren (haast) niet terecht kan.
• Producers die ook het gemak in kunnen zien van de Bond-film-formule; eentje waar juist ook een heleboel hetzelfde kan blijven, waar niet constant het wiel opnieuw van hoeft uitgevonden te worden. Bond is uniek, maar moet soms toch ook juist niét uniek zijn. Anders hadden we niet 25 films, maar hooguit vier.
• Het fenomeen James Bond 007 dus ook niet té serieus nemen, misschien zelfs iets meer politiek incorrect. Bond films zijn tenslotte ook gewoon massa-entertainment. En James Bond is geen heilig boontje. Dus juist nu in Corona-tijd hebben fans daar behoefte aan. Toch? Maar tot dusver doet EON Productions in zakelijk opzicht niets met de gevolgen van de Corona-pandemie. Hoe dit in de toekomst zal gaan weet ik niet.
• Een stevig inventief actie-gehalte in de Bond-films. Maar volgens Barbara Broccoli is een Bond-film meer dan een actie-film met inventieve stunts. Wellicht wordt hier toch ook een kleine denkfout gemaakt. Waren het niet de Bond-films die altijd grossierden in inventieve, trendsettende en baanbrekende stunts?

• Lekker aan de haal gaan met de huidige geopolitieke gebeurtenissen. Momenteel lijkt er een Koude Oorlog 2.0 in de maak te zijn, waarin het antidemocratische China en Rusland de wereldpolitiek steeds steviger dicteren. En ach, From Russia With Love (1965) werd ook gemaakt op het hoogtepunt van de Cubacrisis toch? Echter, de schrijvers denken er anders over.
• Snel met Amazon om de tafel zitten en met een plan op de proppen komen om niet alleen blijvend en in de toekomst uitstekende Bond-films te produceren, maar deze ook sneller op elkaar te laten volgen. Dat plan lijkt voorlopig, mede door toedoen van Barbara Broccoli & Michael G. Wilson, niet realistisch.
• Wij fans zitten te snakken om nieuwe Bond-content, toch? De podcasts en vlogs van onze collega’s vliegen ons om de oren. Maar hebben Barbara Broccoli & Michael G. Wilson er eigenlijk nog wel zin in?

My name is Bezos…Jeff Bezos

Hoelang het zal duren totdat er begonnen kan worden aan de productie van de 26^e Bond-film hangt dus ook écht af van Barbara Broccoli & Michael G. Wilson. Creatieve invloed is belangrijk, maar zo ook financiële macht en slagkracht. Amazon weet in dat opzicht meer van wanten dan EON Productions. En geld hoeft kwaliteit niet uit te sluiten. Dus ook al lijkt Jeff Bezos op een potentiële Bond-schurk, hij is niet het probleem van de Bond-film-franchise. Hij is uiteindelijk de uiterst noodzakelijke oplossing om dat “kritieke punt” om te zetten in louter positieve gevolgen en te zorgen voor een positieve toekomst.