Corneel VanfleterenEens in de zoveel tijd komt er weer een prachtig kunstboek uit dat over James Bond handelt. Uitgeverij Taschen heeft er een patent op: dikke koffietafelboeken met foto’s, boeiende teksten en een sterke vormgeving. Hun nieuwste uitgave handelt over art director Ken Adam, die bepalend was voor de stijl van de Bond-films in de jaren 60 en 70. Het boek The Ken Adam Archive belooft een unieke kijk in het brein van een absolute meester.
Zonder de pennenstreken van Ken Adam was de kenmerkende stijl van Bond er nooit geweest. Het was Ken Adam die in 1962 aan de slag ging met de basis van Dr. No op Crab Key. Hij was het die het interieur van Ford Knox vorm moest geven in Goldfinger (1964). En aan de fantasie van Ken Adam is de meest iconische Bond-set ooit ontsproten: de basis van Blofeld in een uitgeholde vulkaan met een raket die uit die vulkaan opstijgt, te zien in You Only Live Twice (1965). Adam tekende het allemaal uit. Taschen eert nu dit creatieve meesterbrein met een eigen boek: The Ken Adam Archive. Met op de voorkant een tekening van de vulkaanbasis. Uiteraard.
Embed from Getty ImagesOver The Ken Adam Archive
The Ken Adam Archive is een dik, vierkant boek, van 36 op 36 centimeter. Het telt 360 pagina’s en wordt gedrukt op kwaliteitsvol papier. Naast honderden tekeningen en schetsen van Ken Adam zijn ook foto’s te zien uit de archieven van EON Productions en de Deutsche Kinemathek. Die laatste zorgt sinds 2012 voor het beheer van de archieven van Ken Adam. Vele van deze tekeningen en foto’s zijn nog nooit eerder gepubliceerd.
De teksten in het boek werden verzorgd door Sir Christopher Frayling, een academicus en auteur die al eerder biografieën over Ken Adam schreef. Voor The Ken Adam Archive schreef Frayling een collectie aan essays en bijschriften bij tekeningen. De bedoeling van het boek is echter vooral om de kunst van Adam centraal te laten staan. Zo vinden we ook tekeningen van de Aston Martin DB5 terug, evenals ontwerpen voor Atlantis uit The Spy Who Loved Me (1977).
Meer dan alleen Bond
The Ken Adam Archive bestaat uit meer dan alleen James Bond. Ook Adams werk voor Dr. Strangelove (1964) komt aan bod. Voor deze film ontwierp Adam de iconische War Room, een ontwerp dat Steven Spielberg ooit “de beste set in de geschiedenis van de film” heeft genoemd. Voor deze film werkte Ken Adam nauw samen met regisseur Stanley Kubrick. Kubrick staat nog altijd bekend als een veeleisende perfectionistische man. Iets wat ook naar voren komt in het boek: auteur Frayling interviewde Ken Adam over diens lastige relatie met Kubrick.
Ken Adam ontwierp de sets voor meer dan 40 films, waarvan een flink aantal vrij onbekend zijn. Ook die films verdienen aandacht, en worden beschreven in The Ken Adam Archive. Het boek is dus meer dan alleen een bloemlezing uit de bekendste ontwerpen van Adam, het is een definitieve ode aan de absolute meester die Ken Adam was. Aangezien Adam zoveel schetsen gemaakt heeft, zullen er hier en daar wel een paar ontbreken. Maar 360 pagina’s zou voldoende moeten zijn voor een schitterend overzicht.
The Ken Adam Archive wordt door Taschen in een luxe-editie uitgebracht, en telt een gelimiteerde oplage van 1200 exemplaren. Elk exemplaar is gesigneerd door Ken Adam zelf in 2014. Om zo’n collectors item op een statige manier in de kast te zetten, is er een speciale gegraveerde standaard van acryl gemaakt. Deze editie komt met een prijskaartje: het boek kost € 850. Het boek verschijnt op 28 maart, maar kan nu al vooruit worden besteld op de website van Taschen.
Jorrit van der Valk
Gosse Drent
Dit boek leek mij wel iets, tot ik het prijskaartje zag… Was dat ook niet de reden dat Ken Adam na Moonraker vriendelijke bedankt werd voor zijn diensten? Niet helemaal terecht, lijkt mij. The Spy Who Loved Me (1977) kostte 14 miljoen, maar leverde 185 miljoen op. Moonraker (1979) kostte 34 miljoen en bracht 210 miljoen binnen. Dat lijken mij return on investments waar EON tegenwoordig alleen maar van kan dromen. Maar misschien dat iemand een andere reden weet waarom Moonraker de laatste Bond-film van Ken was.
Ja eigenlijk wel jammer dat Moonraker zijn laatste was. Denk je aan James Bond dan denk je ook aan Ken Adam. Zo heeft hij zijn stempel gedrukt met zijn schitterende sets en designs.
Maar voor For Your Eyes Only was Ken Adam niet beschikbaar. Hij was toen bezig met een andere film (Pennies from Heaven).
Peter Lamont werd toen gepromoveerd tot Production Designer en dat bleef hij ook in de films erna.