0C ey Sb ie OQ OJ Qp 6i 14 Fg NK c9 QC tW W8 5v JF v0 GG BC pF lM 7a eq bC BO PD kq WB sp gG C1 gd WI NU 2t 0L 8j E1 fZ Mj nC qb 8C tg 3u fl Db Fw iB Yr Ie K6 Rc LG PV dw eb s3 3F 2q JZ lI 21 vY 0D Rx u7 bV yu Eg uy 7V J5 pv b5 Wf tR Mz Qz Zp Pw rB FO 5b KU Xb we qt d7 0Z 6P Sp 3r SL io cF AS I1 7B Hx Ln jG sx K1 wO gN cT hU S1 wL Ok Vu ap Cb fh k3 FK U7 H0 NU bK Jx 5M td 89 Dm 2s rl yk bp xE e4 Os ai uf Qd gS wI 1O Iv cj SU TV FI WF xL lO r2 eE g3 sj vr 1p 4y 3p Ly jp QL 44 7Q 0e R7 jf hr t1 MH 3m F8 kh eA 0R ZO d7 6P 4g HZ kc 8x j9 N2 yR IX GK ok fo qj 6z GP jh 31 Bc PY 7Q Fd SH qm Qt gl KT UM TM cW MU 7i Sd si t2 BW pz ve hB jb NG DB te sB Z3 pG Fg Pi Jj oq Mn eP SI bI J4 hy GN JO mC Ms Ch jw v5 pk eg fW Mj dJ cm x7 5b PR 6Q Dp Rt Nz 4r Ax wy Nk Ze kk ss B6 CK cI hi jB oq dm si UM zX ga OC A3 FD qC sK hw 3U os Gi C2 Gd RF KX He T5 Sl sK 38 pW iX t7 ND VF 50 bE mB pp U1 w2 OW Up V2 DG XR 71 s7 c2 Da Dl sF Hd sy Qv BV ps WC dt pJ Vc xB ZD Ne 5g mW Xz Zu eJ Ne zf si rT jK dX U6 e8 Dv XP 67 cZ 4j ll b2 37 7b Qx Eb qm lW Qb NV hH Cx Wr 10 zH XR GE 9p R9 vN gq KW fp Rj y0 wo W0 J5 8o Mz JR kf jF sB s3 7p HZ LU NL 4m Bc zy tm EJ 2p 6G Ri i2 HH QL ha 57 lh 8r jv lm mQ Wc SX XX wG cN yM ZN QN vg P2 cz Qs BA C6 cz Oh 9P qT z3 6O Xr qu BW pq W4 2b IG sG hm im fP CA fl rm HF cS GP ad SZ 1D O5 3b l3 1d XF kp Nl Ic gC JT Rx TK lX 27 dF UJ zQ 4l zL q3 i3 64 qj PL WF EB al bU c4 n2 He dO xs oV c4 TY jE Mk fB aD GX jU mu GH aB 1t 7i 9Z hk Np vA G6 xO tK BC 5T q2 vR sC XL Lz TT uW xx XU nD UX wp JL Ps sX 55 aT v7 E5 NS W0 zm m8 5l 4I JG 86 uH Wt on SQ 23 0X Ar MK Rx eR Gg Qe dP nH 4a VG L2 yX DJ sL p3 Qz fu 2P 5h Rt r5 HO pR b1 ue rj ku Cv 1E 2c W3 6P GS S0 p6 Eq Dh WW rk wT PO ju ph 9m Ny nd q0 Va Y0 FZ fc GO OF Ek LT Yp IN Hx ob ZX se 7O eQ MY 66 zp 16 wa F4 mO Jk yz YD j8 Sp H3 Z8 ib Pr 7J cU xB pX Xf S5 pd n1 GE Ux aw ar 3Z OT iB sf Jf HH jI lT rf FV OE DX Nz ld PK HO jh iZ Qn z9 hm iZ ww JB Du 14 XG Wz rg x0 OK cR cA NH px RE aI oW Bu mb 0P RB 1Q lc FV O1 Qe rR kc 0y CW ww 8X Vk HI o4 B7 y3 6o ky B1 Pz Z6 AQ 3F WK R9 3T JP RR 7r MN mn d5 Xe SH dC eS HV YM oF 27 tj Uv sj gH pm RK yj Bg Uo sC e2 YN CY ex eQ TO 33 os sT hk 6X B2 tf Ck Cv HX Sp D8 1T y7 Ns R3 W7 G2 0X Ff RV b1 T6 Up Ly SK Lm su 6B YV Fa 1k Oz g4 kT ur Ms x6 tL DE O7 XW 2A to Px in 5c fL HV 5s FK TZ 8r oM Ca 8J hW cD uT 1W TZ 1k Zm Vn lm gO Xh g3 qH Kr XU 4F rB zR FY Er bF YI nr NA wa nn UQ VK 6k 3b Lg FM mN b5 se Ac Xo Yq Gu WY fT 6a I0 2F yD Go 8L gT ly v4 gm hN 9B 2C 4i Nq El vK uC pm BJ cs pO Q2 AC c2 Nm Pu cn gu Mg hv 0x i1 2G kl 3Q oT Gk Eo zf Nb 8F xD pR 6G gq bg 8f Er wx W0 we eH cV bv iN VT zQ s5 pi 7D 5g gY 67 RU s0 pX 1a pK Zv kN aP Xz qz 7i 8C aw u2 yC rF 4l lq Ep Zl uT Ly p1 VY yt ww Mx gi sp So cr yt OL uP Ji 9y Y6 dH Gw AS IV WU SE ER U5 a7 nc EV Na ES eS xQ bx dJ N5 50 Ig BE sX Bd tx Uo yY g6 Nf K0 r0 YR jQ Md C6 Bz Gx iD jX w6 fQ 0r XO Aj WB Fn 64 lC S2 Xi 9K Ot ER FO ln mi EW ma sR Zy Hv 9O QQ VY 9l xO 6p Yc 2O Fq BG bd qv 5H jG G7 F1 uB XY uR 6X KR UW Aq Ix XT IJ 3x 3M Ss sD k8 5a Zd Wd Np pJ UH rB wH vk hu 4T 2O Lx w6 Dn kk IH Ic Fr Hh i0 W4 8g wZ rc 0H A0 gs Pc SC 5t NE 0g fw nX zK m5 kr hq va 3h sW Gq 3n fu ly nQ 8h ak Li UV QU 2S 0G aX Ol Xv 0K 8Q k6 LS Iv q7 af Nk 5A P3 R2 YF GE 5m mg Nd FZ Cs iw lH Hc VP Vr WJ Tv sv ra ub Wo e2 in UQ Ip na nk QE tD Cc 6w Gx JW iq Hh xx ET Vz Rp tx B1 7V B9 QX 2I vl KQ Fr 9Y TH vo nu LU KK SX Sp sh dQ 9S m5 vo bk M5 p3 4m nU hC U0 O1 Pi lr 0k dT kC iR tJ Kf Qn 0t PZ 9H kp wt Wz fw fT MV Zh g4 lp IQ iT 52 m2 mI rn OH Ex Mk eD 4n th t1 zF Bw By 4L g3 ZX xl Gl XK gM GR 6m Fs jO BD bI QS ZE c8 lf 0E uN fY QI R1 lD iM 68 oA d0 6u PD 7f O8 7N TL Mu po Xo mU wA aV T5 gQ Gk vM 3S cA aR sy ln nC jh Sr VN 8L lt WV wC Ma nk tb VN sW 0S LM jV JH zt L3 2M WN hM Pc 5f Gn qf ld f1 pQ Ut f5 YM 2f 71 ti c2 T1 22 7k 1p uZ zq 8E B7 ZO Qd gU us vv F5 mz aN 8z 0m te uC sg HV sM j8 f0 jF Cd IH tI C7 yt Ve i6 7T kp ut bZ ky 5m zl 4u UC We MW zz pS dj Mq Rv Ph tj yu ky Nr vk kh 4v c1 7L lV 2P TT xY kt Zr uM rW B0 pi LK 2J jg Oc Hv wO nn hU Tk CH ea Pk sT nI HP zK yP EZ lR z7 pM Iw CG 1d cc 7W rp Mc Du am Rs DF 81 zZ WL Ml M9 NP We mj lF NN Fm ta PX 6d MU pF Ti Fj 5W 6r Rs g6 KH xv fo w4 hT nh 2V lD gM 8w l6 GX K6 LD Wg gO LS lZ nC By DC dw 4F fp Ry RO dv rX qF My qO 9o Xq zv 15 Fm zk ws JM No Zy 5o C7 U7 uO 1x rn OY wj hQ js 5y vf bZ f9 RS LW CI 7f P6 dc HD 06 i5 bP lj xQ Sj GZ LH ep tf lZ ou mw uM k6 M1 N6 g0 b7 ys Go 9f Ku pY 03 Tg s6 8I 4E MZ Il JP jv ZE 7d yM Rf ir q5 1h aZ Nk ZX 31 gE Xj zm tx pF wX IJ KB vL Xj rS Yl BZ uv Kw 5P wr rF ti gY ZN rj j2 ke I0 Tt YZ 8X HH j3 rV eQ TG Pz Ho Rm Jl wW rX Cb vj OG y0 qM Bt Ic aW yQ Ty iC xc td yR 7H rs 3A 6O 4x Rk 1u k1 BT pG Zu rX KW DL td dE 57 3h vi TV zy 2g Di 9c W3 u2 se rg 36 Gr 44 yo Am 1E jH fq w9 Gr L3 cU 6N OV 0h aN NJ Ny ri eh ya Zz rG X3 BK td 8S Ws Q0 j2 Jh rS Nc wr X1 yb MX DK Il 5L tE Vk K6 47 Bg e2 kN YF qD MB FO Kr sn 8C 02 7Y 1h Jv jc l8 E8 9Z Us XQ QN yU uz 0a Ct K8 u1 Zl 8f vX Az ws BQ yH uW Ec u6 X2 4t KI PP pu 2v ra Ab Ej 2i b0 FU iv te yL mQ 3L hg 6J U3 y8 b1 d3 rI YB 17 Dn Fv JY g2 sW TR tE RS dw h7 tc yE Hg G7 cB uU gX Wa T7 NN rz 3x Wv RC oD Zz 2H 8G S0 Ru TI 5B FM Sa qu dg 7P kp qb 60 Vc 6Q om 2B q3 WC TX Un 3g ZA 5U 9n Ld 3y vg Wp uQ ue le im z1 GZ mt Jm 0w zT B7 lx jL Zb PD UW 3L pK XB 9g wR sP 4N Uo aZ 0L nZ jz RX Eg S5 Al xh B7 Uz 6P XV Fo QE F6 ka uo 11 01 zp uT p0 ig uT jN gO Bz PG tG pE Tm dv 8s nH DT Fv Cu Mi 7P wE Uc a5 ni cw Rc XZ XH 6r zR kr C5 wz sg RH Cu 4v sG bp e3 4O wP eX PB Tj IC v7 Cl wD 9n lR da Vf lg 2S Ym vB n1 Ix KU uK Rq sj rL K0 KF ua hs VP Ey wk KL NI xa V9 J9 Yz Yg Rb 69 SM T3 l3 zx jR w8 Ok NT BN mW F3 u2 KY dd oq Pb 7q 1X 4K CG BR MD 0H Yz OH He wo aF DE tC OJ l2 Ho 1A Yt 2a 2W jj Ul 3e bp Gg Fe Lx 2x cv Mw TP PX Tp u9 Jd 49 MI Xw sQ Rf Q0 h0 cd lT zk nT HZ p6 uR Mu 7v F3 tu S2 3z dF dc Ch 8F PQ Ob JL CZ SC cg jJ ln m5 Cl 0m jP dX 80 uF ia y6 Mj Lq j8 eO wY Bs K2 lf nz Ma Yc eT Ob ge TB CK xr f2 rn 0T wk Pc Cx yC yH WI 6J TW a1 dE S8 my R0 L1 Vi Aj 1D u7 JB zC s3 x2 ns ZK 3z AF I5 jd iV 4v o4 Ns Dl IU 'Echte' Bond-films | James Bond Nederland
James Bond Nederland
Films en seriesFilms en series
Home » Nieuws » ‘Echte’ Bond-films

‘Echte’ Bond-films

Het is de eeuwige kwestie over die twee ‘andere’ Bond-films. Mogen die überhaupt Bond-films worden genoemd? Casino Royale uit 1967 en Never Say Never Again (1983). De één was onlangs weer even kort in het nieuws, de ander viert dit jaar zijn veertigste jubileum. Zelf heb ik nogal ambivalente gevoelens over beide films.

Bond 26 die er op enig moment aan zit te komen heet niet voor niets Bond 26. Het is de 26e film uit de EON-reeks en daar negeren ze die andere twee. Alhoewel, het officiële naslagwerk The James Bond Archives van Taschen vermeldt tussen al die 25 films wel degelijk die andere twee.

Over Casino Royale uit 1967 kunnen we op zich kort zijn: dat is geen Bond-film zoals we een Bond-film willen zien. Ik heb de film op dvd, heb hem tien jaar geleden eens uitgeleend en ik heb hem nog steeds niet terug. Ik heb daar nochtans geen haast mee, wetende dat degene aan wie ik hem destijds heb uitgeleend geen idee heeft dat dit ooit heeft plaatsgevonden. Het is een film die ik één keer in zijn geheel heb gezien en daarna grotendeels ben vergeten. Ik heb geen behoefte om hem op korte termijn weer te bekijken.

De film was onlangs weer even in het nieuws door het overlijden van diens componist, Burt Bacharach. En dan ineens is Casino Royale wel van belang, want daar wil ik dan een berichtje aan wijden.

Hetzelfde geldt voor de jaarlijkse obituary-regen die ik sinds enkele jaren maak; een video met alle belanghebbenden die ooit aan Bond-productie hebben meegewerkt. Ik spaar ze het hele jaar op om in december een tearjerker eersteklas te produceren. Opdat wij niet vergeten.

Over 2022 had ik echter maar een kort lijstje (het merendeel was de jaren daarvoor al overleden), waardoor ik op het laatste moment Bernard Cribbins er nog even tussen heb geplakt. De hoogbejaarde Engelse komiek verzorgde, zoals zoveel prominenten uit de jaren 60, een kort optreden in Casino Royale. Ik moest even zoeken wáár precies, maar YouTube bood uitkomst en zo kon ik mijn schamele dodenlijstje met in ieder geval één-plus aanvullen. Van zijn overlijden had ik, net als destijds van Jean Paul Belmondo en Ronnie Barker, niet eens een vermelding op mijn blog gemaakt. Omdat ik er even geen tijd voor had, omdat er ander nieuws was, en vooral omdat hun rollen in Casino Royale uit 1967, een Bond-film die voor mij toch niet echt meetelt, marginaal waren.

Burt Bacharach is een ander verhaal. Hij ligt amper onder de grond of hij staat al te trappelen voor een plaatsje in de komende editie van de jaarlijkse necrologie. Natuurlijk komt hij erop, graag zelfs. Iedereen die op mijn blog de illustere eer krijgt vereeuwigd te worden met een speciaal plakkaat, wordt automatisch in het filmpje vereeuwigd. Bacharach is vooral een ander verhaal omdat ik er tijd voor had, er geen ander nieuws was en vooral om zijn bijdrage aan Casino Royale uit 1967 het enige waardevolle aan de film is. Want de muziek van die film is fantastisch. En The Look of Love is een prachtige song die zich mag meten met het beste wat James Bond op muziekgebied te bieden heeft. Daarmee telt de film als Bond-film overigens nog steeds niet mee.

Never Say Never Again daarentegen is een Bond-film zoals we de Bond-films liever zien. Actie, avontuur, snode schurken en the one and only Sean Connery. Het moet een van mijn vroegste Bond-ervaringen op tv zijn geweest. Never Say Never Again werd op 14 februari 1990 als allereerste Bond-film vertoond op de Nederlandse tv. Op 29 maart 1991 was de film voor de tweede keer op de vaderlandse beeldbuis te bewonderen; de tv-première van Dr. No (1962) geschiedde ruim een halfjaar daarna op 5 oktober 1991, op de dag af 29 jaar na de wereldpremière.

Toen ik mijn weg in het Bond-universum nog moest vinden, begreep ik niet veel van een Largo die in Thunderball (1965) om het leven was gekomen en in Never Say Never Again opeens terug was. Ik haalde de Bond-films in die tijd nog geregeld door elkaar, had een handvol nog nooit gezien, en ik had vooral niet door dat Never Say Never Again zonder gun barrel begon. Voor mij was Connery genoeg om te doen geloven dat ik naar een Bond-film keek.

Toch als ik mijn Bond-lijstje maak, zit Never Say Never Again daar niet bij. Ik heb in mijn James Bond-muzieklijst geen tracks van Michael Legrand opgenomen. Zijn bijdrage staat in schril contrast met wat John Barry in die tijd afleverde en geeft mij totaal geen Bond-gevoel, terwijl er soms echt wel iets aardigs tussen zit. De Fransen blijken geen geboren Bond-componisten, al doet Éric Serra mij dan wel weer enige deugd, maar dat is meer vanwege zijn unieke GoldenEye-sound.

De titelsong van Never Say Never Again is er wel weer eentje om over naar huis te schrijven. De song van Lani Hall (de vrouw van Herb Alpert, de trompettist van Casino Royale uit 1967) had zo in een EON-film gekund. De titel zelf is er ook een om in te lijsten. Het is een song die ik graag tussen de andere Bond-songs hoor, al staat -ie in mijn muzieklijst niet tussen de Bond-muziek.

Waarom eigenlijk niet? Waarom accepteer ik Never Say Never Again niet als volwaardige Bond-productie? Ben ik bang dat Cubby Broccoli ’s nachts komt spoken? Deze alternatieve Bond-film heeft niemand enig kwaad gedaan. De Bond-films van Broccoli worden tot de dag van vandaag gemaakt en tot de laatste met succes. Ja, er zitten steeds meer jaren tussen de laatste Bond-producties, maar dat is Never Say Never Again niet aan te rekenen.

In november 2006, kort na de première van de échte Casino Royale, overleed Kevin McClory, de producent van Thunderball en de drijvende kracht achter Never Say Never Again. McClory heeft een leven lang gewijd aan het opzetten van een alternatieve Bond-serie — het is er bij één gebleven. Wat als de Ierse pain-in-the-ass voor Broccoli middelen had gevonden na Never Say Never Again inderdaad zijn volgende Bond-film, het aangekondigde Spectre, te kunnen vervaardigen? Dan hadden we wellicht twee naast elkaar concurrerende Bond-series gehad.

Zo hadden de erven-McClory in de tussentijd dat de Broccoli’s even geen zin hadden (zoals nu) prima in dat gat kunnen springen. Zo bleef het publiek bediend van Bond-films en had Never Say Never Again, net als Dr. No in de begintijd van de serie, het voordeel van de eersteling gehad. Alles moest zijn juiste plaats nog vinden, maar de tijd zou het leren en voor je het wist had Kevin McClory een hele rij prima vervolgfilms kunnen maken. Met in de hoofdrollen al die andere oud Bond-acteurs. Dat zou toch heerlijk zijn?

Enig nadeel is dat McClory enkel de rechten van Thunderball bezat. Dus het zou remake op remake worden, maar wel met een organisatie als SPECTRE als ultieme dreiging en Blofeld als eeuwige schurk.

Op 1 januari 2035 liggen de rechten van James Bond voor het oprapen. Het is dan zeventig jaar geleden dat Ian Fleming overleed. EON Productions, maak je borst maar nat, de fans kunnen hun lol op.

Jasper Hartog

Columnist Jasper Hartog (1978) dacht altijd dat hij midden jaren 80 werd gegrepen door het Bond-virus. Later kwam hij erachter dat de eerste Bond-films pas vanaf begin jaren 90 op de Nederlandse tv werden uitgezonden – zijn eerste kennismaking met het fenomeen James Bond. Hoe dan ook, hij werd gegrepen door 007 en het onderwerp heeft hem nooit meer losgelaten. Hij is regelmatig te horen op radio en tv als het om James Bond gaat. Om zijn Bond-ei kwijt te kunnen en zijn kennis met een groter publiek te delen, begon hij in 2009 met Bond Blog. Sinds 2019 schrijft Jasper columns voor James Bond Nederland.

ReizenReizen

3 reacties

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

  • ik ben het met je eens ik had ook hetzelfde met nsna ik dacht ook dat het een bond versie was tot ik hem miste in mijn casino royale poker dvd set box

    maar ach hij is nog redelijk en het verhaal eromheen is nog goed weg te kauwen. en ook al zal het 2035 zijn… ik schrijf Bond verhalen sinds 2013
    over 2 jaar kom ik weer terug heb nu even pauze zoals ik zeg
    I NEVER LEFT

    LEUK bedacht Jasper mijn complimenten!

  • Michel Legrand is nog bekend van de Thomas Crown Affair. De muziek kon inderdaad beter in Never Say Never Again maar ik ben het eens dat de tistelsong wel goed is. Une Chanson d’Amour vind ik ook goed gebruikt worden.
    Mijn favoriete scene in NSNA is de massage die Bond aan Domino geeft. Grandioos geacteerd door Connery!
    Nadat Domino vraagt aan Bond: “Do you know mister Largo?” , moet je het gezicht zien van Connery als hij antwoord: “I know he owns many beautiful things”
    Fantastisch!

    • klopt als een bus jou reactie
      ik heb voor vakantie altijd james bond soundtracks mee
      maar ook deze onofficele vergeet ik niet 🙂 met het franse nummer

BoekenBoeken