De schrijver, de spion en het Zilveren Beest

Het eerste gepubliceerde boek van John Gardner was het autobiografische werk Spin the Bottle (1964). Hoewel hij nooit terugkeerde naar het schrijven van non-fictie, streefde hij ernaar de realiteit, de echte wereld en een gevoel van waarheid in zijn werk te brengen. Vooral in zijn veertien originele James Bond-boeken.

Bij nader inzien noemde John Gardner zijn elfde Bond-roman, The Man from Barbarossa (1991), als het beste van zijn 007-avonturen. Maar cruciaal is dat dit de roman is die het meest gebaseerd is op een actuele gebeurtenis op dat moment. Bond wordt in een zeer actueel conflict in het Midden-Oosten gegooid. En het boek anticipeert ook correct op het einde van de Koude Oorlog. Ondanks de spannende, inventieve verhalen in zijn boeken, was Gardner geen fantast. In zijn handen vocht ’s werelds beroemdste geheim agent voor koningin en vaderland in een wereld waar lezers zich mee konden identificeren.

John Gardner, die eerder als toneelgoochelaar en officier van de Royal Marine had gewerkt, was een hands-on man. Het was dus voor hem belangrijk dat de gadgets in zijn Bond-verhalen plausibel waren. In de dankbetuigingen bij License Renewed (1981) zegt Gardner: “Ik wil alle ongelovigen erop wijzen dat alle ‘hardware’ die door meneer Bond in dit verhaal wordt gebruikt, echt is. Alles wat geleverd wordt door Q Branch en gedragen wordt door Bond is verkrijgbaar. Op de open of clandestiene markten. Zelfs de aanpassingen aan de Saab van meneer Bond.”

Voor zijn technisch onderzoek besteedde Gardner zijn eigen tijd en geld om met kenners te spreken. Dit om de apparatuur daadwerkelijk te gebruiken en te ervaren die gebruikt zouden worden tijdens geheime operaties.

“Een van de dingen die hij vanaf het begin wilde doen”, legt John Gardners zoon Simon uit, “was ervoor zorgen dat ten minste 90% van de gadgets echt waren en te verkrijgen waren. Op dat moment gebruikte hij een plaats in South Audley Street genaamd CCS [Communication Controls Systems Ltd; tegenwoordig Security Intelligence Technology Group] en met die jongens deed hij veel werk.“

“Hij wilde laten zien dat iemand als Bond, zoals hij het uitdrukte, ‘handelsambacht’ zou hebben. Hij zou van bepaalde dingen hebben gehouden en hij zou hebben geweten hoe hij bepaalde dingen moest doen. Ik denk dat hij wilde proberen Bond een echt persoon te laten worden. Hij probeerde hem terug te brengen naar de realiteit van spionage. Er waren veel fans die dat niet leuk vonden. Ze wilden gewoon de Bond van de films zien. Hij zei, oké, als ik Bond ga doen, wil ik het zo veel mogelijk op mijn manier proberen te doen, wat betekent dat het vakwerk goed moet zijn en de gadgets geloofwaardig moeten zijn. Dat was zijn uitgangspunt.”

Het is de eerder genoemde Saab die een van de beroemdste bijdragen van John Gardner aan de 007-canon is. Mede omdat autorijden en James Bonds rijbevoegdheid zijn altijd een essentieel en geliefd onderdeel geweest van zijn avonturen. De beslissing om hem in de Zweedse autoklassieker te stoppen deed in 1981 veel wenkbrauwen fronsen. De allereerste zin waar Gardner Bond hem laat rijden in de middelgrote viercilinder is License Renewed.

James Bond schakelde terug naar de derde versnelling, dreef de Saab 900 Turbo in een scherpe bocht naar links, klampte zich vast aan de grasberm en zette toen een fractie meer vermogen in om de auto uit de bocht te krijgen.

License Renewed

Het Zilveren Beest

De auto die Gardner koos voor 007 kreeg de naam ‘The Silver Beast’. Uiteraard was deze voorzien van speciale verborgen gadgets. Kogelvrij glas, roterende kentekenplaten, traangas, met staal versterkte bumpers, verborgen compartimenten voor pistolen, een mobiele telefoon en nog veel meer waren aanwezig. In het boek ​​noemt Gardner CCS het bedrijf dat de auto voor Bond personaliseerde. Maar om verder te onderstrepen dat de wereld van James Bond nu ‘onze wereld’ was, ging Saab door en creëerde The Silver Beast zelf. Deze unieke machine haalde het regionale nieuws, waarbij John zelf zijn op maat gemaakte toevoegingen presenteerde:

Dit was niet alleen een geweldige marketingkans. Het gaf ook aan hoe veel fans van 007 het personage als reële ambitie zagen. Je gaat misschien niet op wereldreis, maar je kunt het drankje drinken, het pak dragen en nu ook de auto kopen!

John Gardner kreeg de taak om de kloof te overbruggen tussen een geïdealiseerde popcultuurversie van 007 uit de late jaren 70 & begin 80 en een lezerspubliek dat heel anders was dan in 1953 (toen Casino Royale werd gepubliceerd). “De geschiedenis gaat tegenwoordig vrij snel“, zei Ian Fleming. Zoals zoveel situaties waarin Bond zich bevond, was John Gardner op het juiste moment op de juiste plaats. Dit maakte hem de perfecte auteur voor 007 in 1981.

In totaal heeft hij veertien originele Bond-boeken geschreven, plus twee roman-bewerkingen van films. Dit leverde hem een ​​plek in het Guinness Book Of World Records van 2012 op.

Ik moest vandaag glimlachen toen ik ontdekte dat mijn overleden, zeer geliefde vader is opgenomen in de 2012-editie van het Guinness Book Of World Records. Ik wou dat je nog leefde om dit te zien.

Simon Gardner

In 2021 vieren we de 40^e verjaardag van zijn eerste James Bond-avontuur, Licence Renewed, met een nieuwe editie van uitgeverij Orion.

Dit artikel verscheen origineel op de website van Ian Fleming Publications Ltd en is met toestemming gepubliceerd. De foto’s zijn gepubliceerd met toestemming van de rechthebbende: www.john-gardner.com.