In eerste instantie dacht ik nog aan een spoiler – wat hier staat te gebeuren, is toch echt wel uniek te noemen…Maar nadat de bladen wereldwijd volstonden over het onderwerp, en iedereen via diverse fora zijn zegje wel heeft gedaan, blijft er van een geheimpje in deze column nauwelijks iets over.
Vooropgesteld dat het waar is (daarover is het laatste woord nog niet gezegd). Áls het waar is, dan is het mijns inziens een regelrechte wow-erlebnis 24 karaats. Het schudt de boel op, onderzoekt een ander perspectief. Het is gedurfd, het is slim, het is… WAT ANDERS! En misschien is het zelfs hartstikke nodig.
Er is een groep
Kijk, wat er aan de hand lijkt te zijn, en ik heb geen idee hoe ik deze categorie moet classificeren, er is een groep (Bond-fans, filmliefhebbers, Tokkies) die meent dat een ongeautoriseerde verhaallijn van Bond 25 verre van geoorloofd is. Want James Bond is James Bond en James Bond is 007. Dat is altijd zo geweest, dat is zoals Ian Fleming hem heeft geschapen, als een blanke man, en dat is zoals het moet blijven. Punt.
Nu weet ik niet of deze groep überhaupt écht geïnteresseerd is in het wel een wee van James Bond — de hoofdrol in de nieuwe Bond-productie wordt vertolkt door, en daar komt het, niemand minder dan…
Dat is deze zomer potdikkie al twee jaar bekend! En dat hij inmiddels 51 jaar is en problemen heeft met zijn enkels en dat hij deze rol al langer dan wie ook sinds het bestaan van de mensheid speelt! Was er een wisseling van de wacht geweest, dan had je dat wel gehoord via een van je commerciële sociale mediakanalen, oen! Dan had je je daar weer lekker druk over kunnen maken!
De James Bond van Ian Fleming had donker haar, een haarlok in de vorm van een komma over zijn voorhoofd, een litteken op zijn rechterwang en onafgebroken een sigaret in zijn mond. Met andere woorden: (behalve de sigaret) de auteur van deze column. Alhoewel, ik kom net terug van de kapper, maar dat terzijde. Feit is dat James Bond, dé James Bond, behalve zijn staalblauwe ogen bijna niets wegheeft van degene die wij inmiddels al meer dan tien jaar kennen als… James Bond!
Wat de boer niet kent
Het heeft te maken met de boer. De boer die niet vreet wat hij niet kent. Goed recht voor die boer. Hier hebben we te maken met een creatief proces, hoe commercieel het vaak ook is. De basis is niet het najagen van succes, dat is een prettige bijkomstigheid, zodat er meer van dit soort producties gemaakt kunnen worden. Was er niemand op Dr. No (1962) afgekomen, dan was de rest van de Bond-serie een milde dood gestorven. Vier, hooguit vijf afleveringen in dalende kwaliteit, en klaar.
De kracht van de James Bond-serie is dat de filmmakers meerdere malen, onder de paraplu van die beproefde formule, durfden te veranderen. Veelal subtiel, soms iets minder…
Het aardige daarvan is dat met iedere nieuwe film de kans bestaat de wereld van 007 uit te breiden. Met kennis. Bijvoorbeeld over het hoofdpersonage. Want wat komen we door de films eigenlijk te weten over die Bond? Niet eens zoveel.
Wat we weten
Over zijn jeugd bijvoorbeeld horen we pas in de zeventiende film GoldenEye (1995) iets. Zijn ouders zijn omgekomen tijdens een klimincident, zoals Fleming liet weten in You Only Live Twice (1964), zijn één na laatste opvolgende boek. Redelijk laat dus. Hij heeft gestudeerd aan Cambridge én Eton, aldus de films You Only Live Twice (1967) en The Spy Who Loved Me (1977). Eton is overgenomen van Fleming, Cambridge is erin gefietst voor de film door Roald Dahl.
In zowel het boek (1963) als de film (1969) On Her Majesty’s Secret Service trouwt hij een keer. Vijf minuten later is hij alweer vrijgezel en daar wordt in The Spy Who Loved Me, For Your Eyes Only (1981) en Licence to Kill (1989) nog eens aan gerefereerd.
Pas in Skyfall (2012) krijgen we te zien dat Bond zijn roots in Schotland heeft en in een glimp zien we zelfs hoe zijn ouders heten. In Spectre (2015) wordt daar een surrogaatvader inclusief stoute pleegbroer aan toegevoegd, om de puzzel nog completer te krijgen, of diffuser zo je wilt. In ieder geval ‘uitgebreider’. De naam van die pleegvader, Hannes Oberhauser, komt ook van Fleming, alhoewel de auteur de voogdij over de jonge Bond toevertrouwt aan zijn tante van vaders kant, aunt Charmian. Een personage dat (vooralsnog) nooit in de films is opgedoken.
Net als zijn trouwe Schotse huishoudster May. We weten overigens nauwelijks waar hij woont. Dr. No, Live and Let Die (1973) en Spectre zijn de enige films die ons Bonds appartement tonen.
Puzzelstukjes
Het zijn allemaal stukjes die een rijker beeld van de alom bekende figuur Bond geven. Of dat verhaaltechnisch allemaal even verstandig is, is een ander vraagstuk. Het geeft vooral aan dat de filmmakers net iets meer over het hoofdpersonage hebben willen nadenken dan al die decennia daarvoor, waarin hij in zijn verschillende gedaanten niets meer was dan een blunt instrument van Her Majesty’s Government.
Dat is lange tijd óók goed geweest. Een man zonder verleden. En zonder toekomst, want elke stap kan de laatste zijn.
Krijg je alleen wel het commentaar dat al die films zo op elkaar lijken. Dat het voor de minder gepassioneerde Bond-liefhebber allemaal één pot nat is. De hele serie als één groot filmavontuur zonder kop of staart waar geen touw aan vast is te knopen. Kan ook hoor.
Naast alle eerste keren die om die reden al uniek zijn en de vele iconische scènes die uit ten treure worden herhaald, staat er nu een verandering te gebeuren die zo uniek is, dat menigeen daar als een kat in het nauw op heeft gereageerd. En die rare sprongen komen niet per definitie uit de hoek van de James Bond-kenners, zij die hier uiteindelijk mee moeten leven. Daarbij geloof ik nooit dat het definitief is.
Het beste alternatief
Er is geen beter alternatief voor een nieuwe Bond-film te bedenken dan een Bond-film waarin de formule even goed door elkaar wordt geschud, door ons weer eens écht te verrassen. Al is díe specifieke verrassing er nu toch wel een beetje af…
We weten genoeg als we straks de poster voor de eerste keer zien en de makers over één detail met extra zorg hebben nagedacht: ‘Albert R. Broccoli’s Eon Productions Ltd. presents Daniel Craig as Ian Fleming’s James Bond in…’
The man With the golden girl
Die gaan heette
“de formule even goed door elkaar schudden” doen de producers al een tijdje volgens mij, Jasper. Wat mij betreft terug naar de stijl van de jaren 60-70. Het was toen allemaal wat losser en niet zo serieus. De huidige films zijn saai, vind ik. De donkere stijl en het over-gestileerde acteren hebben we nu wel gehad.
Als je doelt op een andere acteur voor 007, in de boeken is het 007-nummer vaker (tijdelijk) aan iemand uitgeleend, dacht ik. Maar in de film zou het inderdaad uniek zijn.
Overigens weten we nog steeds niet welke rol Rami Malek krijgt. Ze zullen hem toch niet… ?
Kan mij niet shaken and stirred genoeg zijn. En wat er nu staat te gebeuren, is zoiets. Een slimme zet, als je ‘t mij vraagt, en een controversiële. Het onderwerp leeft; James Bond telt nog steeds mee.
Wat betreft de Craig-films omarm ik vooral de continuïteit en het realisme binnen het Bond-genre, saai vind ik het geenszins.
Toegegeven, ik geniet meer van de oudjes uit de jaren 60 en 70. Films die ik vaker als achtergrondmuziek opzet dan de huidige. Dat is een gevoelskwestie, daar waar het vuur bij mij ooit is aangewakkerd. John Barry speelt daarin een grote rol; dé reden dat ik de blu-ray van Moonraker grijsgedraaid heb.
Het is maar al te fijn dat we die films hebben en daar altijd naar terug kunnen grijpen, zo vaak als we willen. Het zijn nu andere tijden, met een andere Bond. Dat zal zich herhalen, zodat we straks met dezelfde tevredenheid terug kunnen kijken op de films met Craig.
De muziek en de songs waren vroeger zeker beter. Michael Wilson kan het huidige gejammer niet aanhoren. Maar om een nieuwe generatie publiek te trekken kunnen ze niet anders.
Met saai bedoel ik dat ik het jammer vind dat er niet simpel weg meer spanning in de scripts zit. Doorgaans ook geen greintje suspense.