Column: Tijd voor een feestje!

November 2016 kende een mijlpaal in de Bond historie. En dan bedoel ik niet het feit dat SPECTRE eindelijk een mannetje in het Witte Huis heeft weten te krijgen. Wat ik wel bedoel, is dat er afgelopen maand reden was voor een feestje. James Bond Club Nederland, de site waarvoor ik sinds begin dit jaar columns mag schrijven, vierde namelijk haar tinnen jubileum. Dat deed ze groots met de lancering van de prachtige nieuwe site jamesbond.nl. Exact tien jaar geleden werd JBCN door enkele enthousiaste Bond fanaten opgericht. Eén van haar eerste activiteiten was de verslaglegging van de wereldpremière van Casino Royale. En daarmee noem ik de tweede mijlpaal in de Bond historie die we afgelopen november hebben bereikt: het tienjarig jubileum van – de inmiddels klassieker – Casino Royale. Tijd om eens terug te kijken naar het debuut van Daniel Craig, een film die cruciaal was voor de Bond filmreeks als geheel.    

Casino Royale is niet de belangrijkste film voor de Bond reeks geweest. Dat was Goldfinger, de film die voor een James Bond gekte zorgde die zijn weerga niet kende. Ook is Casino Royale niet de meest cruciale film geweest voor de franchise. Dat was GoldenEye, die de uitdaging kende om na zes Bond-loze jaren de criticasters te bewijzen dat James Bond er ook na de Koude Oorlog nog toe deed. Maar Casino Royale is naar mijn mening wel de meest gedurfde film uit de gehele reeks. Want met Casino Royale namen Barbara Broccoli en Michael G. Wilson een gok groter dan iedere gok die James Bond zelf in de film zou nemen. We zijn dat misschien alweer vergeten, juist omdat de film zo’n groot succes was bij fans, recensenten en het grote bioscooppubliek.

Voor de eerste keer sinds Sean Connery zich in 1962 introduceerde als “Bond, James Bond” besloot men bij Casino Royale ‘opnieuw te beginnen’. Een reboot, zoals we dat noemen in filmland en eerder hadden gezien bij iconische personages als Batman, Sherlock Holmes en Dracula. Maar de filmmakers besloten meer te doen dan alleen opnieuw te beginnen. Ze besloten de succesvol gebleken Bond Cocktail te distilleren en vervolgens weer samen te stellen.

In mijn boek James Bond voor Dummies beschrijf ik dat de Bond Cocktail uit drie onderdelen bestaat: een beproefd recept, de juiste ingrediënten en een professioneel team voor én achter de schermen. Alle drie deze onderdelen ondervonden een reboot. Allereerst het beproefde recept, waarmee ik doel op de verhaallijn van een Bond film. De traditionele wapenloop werd achterwege gelaten en de daaropvolgende openingsscéne is in zwartwit en rauwer dan we ooit eerder hadden gezien. Het verhaal toont James Bond niet als de perfecte geheim agent maar als de beginneling die diverse inschattingsfouten maakt. Ook de ingrediënten van Casino Royale wijken radicaal af van alles wat we gewend waren. Geen Moneypenny, geen Q, amper gadgets en het befaamde James Bond Thema horen we pas bij de aftiteling. Hiermee lieten Broccoli en Wilson zien vertrouwen te hebben in de basis van alles: James Bond als karakter. Ze hadden het lef om alle opsmuk overboord te gooien en te focussen op het personage van James Bond. De kern van het verhaal is de emotionele reis die Bond maakt van beginneling in de geheime dienst tot de professional met de codenaam 007.

Zo’n gewaagde koerswijziging zou alleen werken met de juiste acteur als James Bond. En daarin namen de producenten misschien wel de allergrootste gok. Ze zochten naar een man die over de kwaliteiten beschikte om de interne worstelingen van James Bond op het witte doek te kunnen weergeven. Ze kozen voor Daniel Craig. En ze kregen een stortvloed aan kritiek over zich heen (zie ook mijn column van februari). Maar Broccoli en Wilson trokken zich er niets van aan, zetten stug door en leverden één van de allerbeste Bond films aller tijden af.

De afgelopen weken werd het tienjarig jubileum van Casino Royale op social media veelvuldig genoemd. De verhalen, herinneringen en anekdotes aan de film zijn allemaal positief. Casino Royale is één van de meest geliefde Bond films geworden van zowel de pers, de fans als het publiek. En terecht. Laat deze column dan ook een hulde zijn aan de moed die Broccoli en Wilson tien jaar geleden toonden toen zij besloten ‘opnieuw te beginnen’.